Από τις διατάξεις των άρθρων 1, 2, 4, 5 και 13 του ν. 3741/1929 και των άρθρων 1002 και 1117 ΑΚ προκύπτει ότι το δικαίωμα υψούν δεν συνεπάγεται αποκλειστική χρήση σε δώμα (ταράτσα).
Σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 3741/1929, “Η ιδιοκτησία κατ’ ορόφους είναι το σύστημα, κατά το οποίο πάνω σε ένα οικόπεδο ή σε τμήμα οικοπέδου ανεγείρονται, με τήρηση των διατάξεων του παρόντος νόμου, δύο ή περισσότερα κτίρια, τα οποία αποτελούν ενιαίο σύνολο και ανήκουν σε περισσότερους συγκυρίους, οι οποίοι έχουν χωριστή κυριότητα επί των ορόφων ή διαμερισμάτων ορόφων και συγκυριότητα επί του εδάφους και των μερών της οικοδομής που χρησιμεύουν στην κοινή χρήση όλων των συγκυρίων.”
Το δικαίωμα υψούν αποτελεί ένα από τα δικαιώματα που συνιστούν την ιδιοκτησία κατ’ ορόφους. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 3741/1929, “Κάθε συνιδιοκτήτης έχει το δικαίωμα να οικοδομήσει, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, πάνω στο δικό του οροφοπέδιο, εφόσον δεν υπερβαίνει τις επιτρεπόμενες από τους ισχύοντες πολεοδομικούς κανονισμούς διαστάσεις.”
Το δικαίωμα υψούν, δηλαδή, παρέχει στον συνιδιοκτήτη την εξουσία να ανεγείρει κτίσμα πάνω στο δικό του οροφοπέδιο, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμμορφώνεται με τις πολεοδομικές διατάξεις. Το δικαίωμα αυτό δεν παρέχει, ωστόσο, στον συνιδιοκτήτη την αποκλειστική χρήση του δώματος του κτιρίου προ της ανεγέρσεως του οικοδομήματος.
Το δώμα, ως τμήμα της οικοδομής, ανήκει στη συγκυριότητα όλων των συνιδιοκτητών. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 3741/1929, “Στη συγκυριότητα ανήκουν επίσης τα μέρη της οικοδομής που χρησιμεύουν στην κοινή χρήση όλων των συγκυρίων, όπως οι κοινόχρηστοι διάδρομοι, τα κλιμακοστάσια, το λεβητοστάσιο, οι αποθήκες, οι χώροι στάθμευσης, τα λουτρά, τα αποχωρητήρια, οι χώροι κοινής χρήσης, οι ταράτσες και κάθε άλλο μέρος που δεν αποτελεί ιδιαίτερη ιδιοκτησία.”
Το άρθρο 13 του ν. 3741/1929 ορίζει ότι “Κάθε συνιδιοκτήτης έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τα μέρη της οικοδομής που ανήκουν στη συγκυριότητα, ανάλογα με την ιδιότητά του αυτή, με τον τρόπο που επιτρέπεται από τον προορισμό τους και χωρίς να παρεμποδίζει την κανονική χρήση τους από τους άλλους συνιδιοκτήτες.”
Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ότι το δώμα, ως κοινόκτητο μέρος της οικοδομής, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους συνιδιοκτήτες, ανάλογα με την ιδιότητά τους αυτή. Κάθε συνιδιοκτήτης, επομένως, έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει το δώμα για την αποθήκευση αντικειμένων, για την εξυπηρέτηση των αναγκών του κτιρίου ή για την προσωπική του χρήση.
Συνεπώς, το δικαίωμα υψούν δεν συνεπάγεται αποκλειστική χρήση σε δώμα (ταράτσα). Το δώμα ανήκει στη συγκυριότητα όλων των συνιδιοκτητών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους αυτούς, ανάλογα με την ιδιότητά τους αυτή.Αν βέβαια ο κάτοχος του δικαιώματος υψούν οικοδομήσει, πραγματοποιήσει συμβόλαιο και μεταγράψει το ακίνητο του, τότε αποκτά αποκλειστική χρήση στο πρώην δώμα.
Σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου 22/2001, η στέγη ενός κτιρίου που έχει συσταθεί ως οριζόντια ιδιοκτησία ανήκει στα κοινόκτητα και κοινόχρηστα μέρη της οικοδομής, εφόσον δεν έχει οριστεί ότι θα αποτελέσει χωριστή ιδιαίτερη ιδιοκτησία.
Η στέγη αποτελεί τμήμα της οικοδομής και, ως εκ τούτου, υπάγεται στις διατάξεις περί οριζόντιας ιδιοκτησίας. Οι διατάξεις αυτές ορίζουν ότι τα μέρη της οικοδομής που δεν αποτελούν ιδιαίτερες ιδιοκτησίες ανήκουν στη συγκυριότητα όλων των συνιδιοκτητών.
Στην περίπτωση που η στέγη έχει προβλεφθεί στην πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας ως απόληξη του κτιρίου, τότε θεωρείται ότι αποτελεί μέρος της αρχικής οικοδομής και, επομένως, ανήκει στα κοινόκτητα και κοινόχρηστα μέρη.
Εάν, ωστόσο, η στέγη έχει οριστεί ότι θα αποτελέσει χωριστή ιδιαίτερη ιδιοκτησία, τότε δεν ανήκει στη συγκυριότητα των συνιδιοκτητών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά από τον ιδιοκτήτη της.
