Όταν δεν υπάρχει καταστατικό πολυκατοικίας, οι σχέσεις μεταξύ των συνιδιοκτητών διέπονται από το νόμο. Σύμφωνα με το άρθρο 794 του Αστικού Κώδικα, οι συνιδιοκτήτες μιας πολυκατοικίας έχουν υποχρέωση να συμμετέχουν στις κοινόχρηστες δαπάνες, ανάλογα με τη μερίδα τους. Επίσης, έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιούν τους κοινόχρηστους χώρους και τις εγκαταστάσεις της πολυκατοικίας, χωρίς να προκαλούν βλάβη στους υπόλοιπους συνιδιοκτήτες.
Σε περίπτωση που προκύψει κάποιο πρόβλημα μεταξύ των συνιδιοκτητών μιας πολυκατοικίας χωρίς καταστατικό, οι τελευταίοι μπορούν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη. Η δικαιοσύνη θα αποφανθεί για το ζήτημα, σύμφωνα με τις διατάξεις που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία.
Ακολουθούν ορισμένα από τα βασικά ζητήματα που διέπονται από το νόμο σε περίπτωση που δεν υπάρχει καταστατικό πολυκατοικίας:
Συμμετοχή στις κοινόχρηστες δαπάνες: Οι συνιδιοκτήτες έχουν υποχρέωση να συμμετέχουν στις κοινόχρηστες δαπάνες, ανάλογα με τη μερίδα τους, η οποία προκύπτει από τα τετραγωνικά του διαμερίσματος του. Η μερίδα κάθε συνιδιοκτήτη υπολογίζεται με βάση την αναλογία του επί της συνολικής επιφάνειας της οριζόντιας ιδιοκτησίας του.
Χρήση των κοινόχρηστων χώρων και εγκαταστάσεων: Οι συνιδιοκτήτες έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιούν τους κοινόχρηστους χώρους και τις εγκαταστάσεις της πολυκατοικίας, χωρίς να προκαλούν βλάβη στους υπόλοιπους συνιδιοκτήτες.
Λήψη αποφάσεων: Οι αποφάσεις για τη διαχείριση της πολυκατοικίας λαμβάνονται από τη πλειοψηφία των συνιδιοκτητών. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει πλειοψηφία, η απόφαση λαμβάνεται από το δικαστήριο.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η απουσία καταστατικού πολυκατοικίας, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα και διαφωνίες μεταξύ των συνιδιοκτητών. Για το λόγο αυτό, συνιστάται η σύνταξη καταστατικού, το οποίο θα καθορίζει με σαφήνεια τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συνιδιοκτητών.
Ακολουθούν ορισμένα πλεονεκτήματα της σύνταξης καταστατικού πολυκατοικίας:
Βελτιώνει τη συνεργασία μεταξύ των συνιδιοκτητών: Το καταστατικό παρέχει ένα πλαίσιο για τη λήψη αποφάσεων και τη διαχείριση της πολυκατοικίας. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή διαφωνιών και προβλημάτων.
Προστατεύει τα δικαιώματα των συνιδιοκτητών: Το καταστατικό μπορεί να καθορίσει συγκεκριμένους κανόνες και κανονισμούς για τη χρήση των κοινόχρηστων χώρων και εγκαταστάσεων. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των δικαιωμάτων των συνιδιοκτητών.
Προάγει την αξία της πολυκατοικίας: Ένα καλά συντεθειμένο καταστατικό μπορεί να αυξήσει την αξία της πολυκατοικίας. Αυτό συμβαίνει επειδή παρέχει στους αγοραστές μια καλύτερη εικόνα για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως συνιδιοκτήτες.
Τέλος, θα πρέπει να λεχθεί πως στις οριζόντιες ιδιοκτησίες, στις οποίες υπάρχει αποκλειστική κυριότητα και αναγκαστική συγκυριότητα στα κοινόχρηστα μέρη, η ύπαρξη καταστατικού είναι εκ των πραγμάτων αναγκαία προκειμένου να λειτουργήσει μια πολυκατοικία με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.
