Η κατάσχεση εις χείρας τρίτου είναι ένα μέτρο αναγκαστικής εκτέλεσης που προβλέπεται από το άρθρο 982 επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ). Με τη διαδικασία αυτή, ο δανειστής ενός οφειλέτη μπορεί να κατασχέσει χρηματική απαίτηση του οφειλέτη που έχει ο οφειλέτης από τρίτο πρόσωπο, όπως π.χ. χρήματα που οφείλει ο τρίτος στον οφειλέτη, απαιτήσεις από μισθούς, απαιτήσεις από ενοίκια, κ.λπ.
Προϋποθέσεις
Για να είναι δυνατή η κατάσχεση εις χείρας τρίτου, πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
Να υπάρχει χρηματική απαίτηση του οφειλέτη κατά του τρίτου. Η απαίτηση μπορεί να είναι ληξιπρόθεσμη ή μη, βεβαιωμένη ή μη, μέλλουσα ή υπό αίρεση ή προθεσμία. Ωστόσο, απαιτείται κατά τον χρόνο της κατάσχεσης να υπάρχει η βασική έννομη σχέση (π.χ. μίσθωση πράγματος) από την οποία απορρέει η μελλοντική απαίτηση και μπορεί κατά τον παραπάνω χρόνο να προσδιοριστεί κατ’είδος και οφειλέτη, όχι όμως απαραίτητα και κατά ποσό.
Να μην έχει καταργηθεί η απαίτηση ή να μην έχει λάβει χώρα παραγραφή της.
Να μην έχει εκτελεστεί η απαίτηση με άλλο τρόπο.
Διαδικασία
Η κατάσχεση εις χείρας τρίτου γίνεται με την επίδοση στον τρίτο κατασχετηρίου εγγράφου. Το κατασχετητήριο έγγραφο πρέπει να περιέχει τα εξής στοιχεία:
Το όνομα του δανειστή και του οφειλέτη.
Το ποσό της απαίτησης που κατασχέθηκε.
Την έννομη σχέση από την οποία απορρέει η απαίτηση.
Την προθεσμία εντός της οποίας ο τρίτος πρέπει να υποβάλει δήλωση στον δανειστή.
Ο τρίτος, εντός οκτώ ημερών από την επίδοση του κατασχετηρίου, οφείλει να υποβάλει δήλωση στον δανειστή, στην οποία να αναφέρει:
Αν υπάρχει η απαίτηση που κατασχέθηκε.
Αν έχει στα χέρια του το κατασχεμένο πράγμα.
Αν επιβλήθηκε στα χέρια του άλλη κατάσχεση και συνάμα να αναφέρει ποιος την επέβαλλε και για ποιο ποσό.
Η παράλειψη δήλωσης εξομοιώνεται με αρνητική δήλωση.
Εφόσον ο τρίτος υποβάλει καταφατική δήλωση, ο δανειστής μπορεί να ζητήσει από τον δικαστικό επιμελητή να καταλάβει το κατασχεμένο πράγμα. Ο δικαστικός επιμελητής, αφού καταλάβει το κατασχεμένο πράγμα, το παραδίδει στον δανειστή.
Σε περίπτωση που ο τρίτος υποβάλει αρνητική δήλωση, ο δανειστής μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο να διατάξει την εκδίκαση της διαφοράς για το αν υπάρχει η απαίτηση που κατασχέθηκε.
Ευθύνη τρίτου
Ο τρίτος ευθύνεται έναντι του δανειστή για την ζημία που του προκλήθηκε από την παράλειψη ή την ανακριβή δήλωση του. Η ευθύνη του τρίτου είναι αντικειμενική, δηλαδή δεν απαιτείται υπαιτιότητά του.
Ανακοπή κατά της κατάσχεσης
Ο οφειλέτης μπορεί να ασκήσει ανακοπή κατά της κατάσχεσης, εντός προθεσμίας σαράντα πέντε ημερών από την επίδοση του κατασχετηρίου.Η συγκεκριμένη ανακοπή προβκέπεται στο άρθρο 933 ΚΠολΔ.Η ανακοπή μπορεί να ασκηθεί για τους εξής λόγους:
Η απαίτηση που κατασχέθηκε δεν υπάρχει.
Η απαίτηση που κατασχέθηκε έχει παραγραφεί.
Η απαίτηση που κατασχέθηκε έχει ήδη εκτελεστεί.
Η κατάσχεση είναι παράνομη ή καταχρηστική.
Ποια είναι ακατάσχετα σύμφωνα με τη νομοθεσία;
1) Τα κινητά που είναι υποκείμενα σε άμεση φθορά
2) τα εταιρικά μερίδια σε προσωπικές εταιρείες
3) Οι απαιτήσεις διατροφής και συνεισφοράς των συζύγων στις οικογενειακές ανάγκες
4) Οι απαιτήσεις µισθών, συντάξεων καθώς και ασφαλιστικών παροχών.
Συνοψίζοντας, η κατάσχεση εις χείρας τρίτου, αποτελεί ένα από τα είδη κατάσχεσης που προβλέπονται στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ικανοποίηση των νομίμων αξιώσεων ενός δανειστή.
