Ακούσια νοσηλεία σε ψυχιατρική κλινική: Αναλυτικός οδηγός
Ορισμός
Ως ακούσια νοσηλεία σε ψυχιατρική κλινική, ορίζεται η χωρίς τη συγκατάθεση του ασθενή εισαγωγή και η παραμονή του, για θεραπεία, σε κατάλληλη Μονάδα Ψυχικής Υγείας (άρθρο 95 παρ. 1 του Ν. 2071/1992).
Προϋποθέσεις:
Για να κριθεί κάποιος κατάλληλος για ακούσια νοσηλεία, πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις:
Να πάσχει από ψυχική διαταραχή.
Να μην είναι ικανός να κρίνει για το συμφέρον της υγείας του.
Η έλλειψη νοσηλείας να έχει ως συνέπεια είτε να επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας του, είτε να αποτραπούν πράξεις βίας κατά του ίδιου ή τρίτου.
Διαδικασία:
Η διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας ξεκινά με την υποβολή αίτησης από τον θεράποντα ψυχίατρο, έναν συγγενή ή άλλο πρόσωπο που ασκεί τη γονική μέριμνα ή την επιτροπεία του ασθενή, ή από τον ίδιο τον ασθενή, εφόσον έχει συνείδηση της κατάστασής του και συμφωνεί με την υποβολή της αίτησης.
Η αίτηση υποβάλλεται στο αρμόδιο Μονομελές Πρωτοδικείο του τόπου διαμονής του ασθενή. Το δικαστήριο, αφού λάβει υπόψη τις γνωματεύσεις δύο ψυχιάτρων, που διενεργούν εξέταση του ασθενή, αποφασίζει για την ακούσια νοσηλεία του.
Η απόφαση της δικαστικής απόφασης κοινοποιείται στον ασθενή, στον θεράποντα ψυχίατρο και στον επιστημονικό διευθυντή της μονάδας ψυχικής υγείας στην οποία θα νοσηλευτεί ο ασθενής.
Διάρκεια:
Η διάρκεια της ακούσιας νοσηλείας δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες. Το δικαστήριο μπορεί, μετά από αίτηση του θεράποντα ψυχιάτρου, να παρατείνει τη διάρκεια της νοσηλείας για άλλους έξι (6) μήνες.
Δικαίωμα εξαίρεσης:
Από την υποχρεωτική ακούσια νοσηλεία εξαιρούνται οι ασθενείς που έχουν υπογράψει γραπτή δήλωση ότι αρνούνται την ακούσια νοσηλεία τους, κάτι που ωστόσο βρίσκεται στην ελεύθερη κρίση του δικαστηρίου.
Αναθεώρηση της απόφασης:
Η απόφαση της δικαστικής απόφασης για την ακούσια νοσηλεία μπορεί να αναθεωρηθεί από το ίδιο δικαστήριο, ύστερα από αίτηση του ασθενή, του θεράποντα ψυχιάτρου ή του επιστημονικού διευθυντή της μονάδας ψυχικής υγείας.
Επικοινωνία με τον ασθενή:
Ο ασθενής που νοσηλεύεται ακούσια έχει το δικαίωμα να επικοινωνεί ελεύθερα με τους συγγενείς και τους φίλους του.
Εξάλειψη των συνεπειών της ακούσιας νοσηλείας:
Η ακούσια νοσηλεία δεν έχει καμία συνέπεια για την άσκηση των πολιτικών, οικογενειακών και ατομικών δικαιωμάτων του ασθενή.
Συμπέρασμα
Η ακούσια νοσηλεία είναι μια δραστική παρέμβαση στην προσωπική ελευθερία του ασθενή. Για το λόγο αυτό, ο νομοθέτης έχει θεσπίσει αυστηρές προϋποθέσεις για τη διενέργεια της ακούσιας νοσηλείας.
Η απόφαση για την ακούσια νοσηλεία πρέπει να λαμβάνεται με γνώμονα το συμφέρον του ασθενή και την προστασία της δημόσιας ασφάλειας.
Ειδικές πληροφορίες για την περίπτωση της Αττικής:
Στην περίπτωση της Αττικής, η διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας διενεργείται από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών.
Η μονάδα ψυχικής υγείας στην οποία θα νοσηλευτεί ο ασθενής επιλέγεται από τον θεράποντα ψυχίατρο, με βάση τη σοβαρότητα της ψυχικής διαταραχής του ασθενή και τις ανάγκες του.
Η μεταφορά του ασθενή από τον τόπο διαμονής του, στη μονάδα ψυχικής υγείας διενεργείται από το εξειδικευμένο προσωπικό των Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, χωρίς τη χρήση χειροπέδων.
Η διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας στην Ελλάδα έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, εξακολουθεί να αποτελεί ένα σύνθετο ζήτημα, το οποίο απαιτεί προσεκτική αντιμετώπιση.
