Στην Ελλάδα, η αποκλειστική χρήση σε οριζόντια ιδιοκτησία είναι το δικαίωμα ενός συνιδιοκτήτη να χρησιμοποιεί αποκλειστικά ένα συγκεκριμένο μέρος του ακινήτου, όπως μια βεράντα, μια αποθήκη, ένα υπόγειο ή ένα γκαράζ.
Αυτό το δικαίωμα μπορεί να καθοριστεί είτε από το καταστατικό της οριζόντιας ιδιοκτησίας είτε από συμφωνία μεταξύ των συνιδιοκτητών.
Σύμφωνα με τον Ελληνικό Αστικό Κώδικα, η αποκλειστική χρήση είναι ένα πραγματικό δικαίωμα, που σημαίνει ότι είναι ανεξάρτητο από την κυριότητα της οριζόντιας ιδιοκτησίας. Αυτό σημαίνει ότι το δικαίωμα της αποκλειστικής χρήσης μπορεί να μεταβιβαστεί, να ενεχυριαστεί ή να παραχωρηθεί σε άλλο πρόσωπο.
Η αποκλειστική χρήση μπορεί να καθοριστεί από το καταστατικό της οριζόντιας ιδιοκτησίας, το οποίο είναι ένα έγγραφο που καταρτίζεται από τους συνιδιοκτήτες κατά την ίδρυση της οριζόντιας ιδιοκτησίας. Το καταστατικό μπορεί να ορίσει ότι ένας συγκεκριμένος συνιδιοκτήτης έχει αποκλειστική χρήση ενός συγκεκριμένου μέρους του ακινήτου. Η σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ουσιαστικά αποτελεί το βασικότερο έγγραφο για το ιδιοκτησιακό καθεστώς ανάμεσα στους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων.
Εάν το καταστατικό δεν ορίζει την αποκλειστική χρήση, τότε οι συνιδιοκτήτες μπορούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους για την αποκλειστική χρήση ενός συγκεκριμένου μέρους του ακινήτου. Αυτή η συμφωνία πρέπει να καταρτιστεί εγγράφως και να υπογραφεί από όλους τους συνιδιοκτήτες, προκειμένου να έχει ισχύ.
Η αποκλειστική χρήση μπορεί να παραχωρηθεί σε άλλο πρόσωπο με σύμβαση. Αυτή η σύμβαση πρέπει να καταρτιστεί εγγράφως και να υπογραφεί από τον συνιδιοκτήτη που παραχωρεί την αποκλειστική χρήση και από το πρόσωπο που την αποκτά. Επίσης, θα πρέπει να μεταγραφεί στο υποθηκοφυλακείο/κτηματολόγιο προκειμένου να κατοχυρωθεί έναντι αξιώσεων τρίτων.
Η αποκλειστική χρήση μπορεί να ανακληθεί από τον συνιδιοκτήτη που την παραχωρεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Για παράδειγμα, η αποκλειστική χρήση μπορεί να ανακληθεί εάν ο συνιδιοκτήτης που την παραχωρεί δεν χρησιμοποιεί το ακίνητο για τον σκοπό για τον οποίο του παραχωρήθηκε.
Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συνιδιοκτητών που έχουν αποκλειστική χρήση καθορίζονται από το καταστατικό της οριζόντιας ιδιοκτησίας ή από τη συμφωνία μεταξύ τους. Γενικά, οι συνιδιοκτήτες που έχουν αποκλειστική χρήση έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν το ακίνητο για τον σκοπό για τον οποίο τους παραχωρήθηκε η αποκλειστική χρήση. Ωστόσο, έχουν επίσης την υποχρέωση να διατηρούν το ακίνητο σε καλή κατάσταση και να μην το χρησιμοποιούν με τρόπο που να βλάπτει τα δικαιώματα των άλλων συνιδιοκτητών.
Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα αποκλειστικής χρήσης σε οριζόντια ιδιοκτησία:
Ένας συνιδιοκτήτης μπορεί να έχει αποκλειστική χρήση ενός χώρου στάθμευσης και να είναι ο μόνος που να δικαιούται να τον χρησιμοποιεί.
Ένας συνιδιοκτήτης μπορεί να έχει αποκλειστική χρήση μιας αποθήκης για να την χρησιμοποιεί για την αποθήκευση των προσωπικών του αντικειμένων.
Ένας συνιδιοκτήτης μπορεί να έχει αποκλειστική χρήση ενός υπογείου για να το χρησιμοποιεί ως χώρο αποθήκευσης προϊόντων.
Η αποκλειστική χρήση μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τους συνιδιοκτήτες, καθώς τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν συγκεκριμένες περιοχές του ακινήτου για τον σκοπό για τον οποίο τους χρειάζονται. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοηθούν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συνιδιοκτητών που έχουν αποκλειστική χρήση, προκειμένου να αποφευχθούν μελλοντικές διαμάχες.
Συνοψίζοντας, η αποκλειστική χρήση αποτελεί τη δυνατότητα που παρέχει ο νόμος σε κάποιον ιδιοκτήτη, να χρησιμοποιεί αποκλειστικά κάποιον κοινόχρηστο συνήθως χώρο της οριζόντιας ιδιοκτησίας.
