Άρθρο 27 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) – Δόλος
1. Με δόλο (με πρόθεση) πράττει όποιος:
- Θέλει την παραγωγή των περιστατικών που κατά τον νόμο απαρτίζουν την έννοια της αξιόποινης πράξης.
- Γνωρίζει ότι από την πράξη του ενδέχεται να παραχθούν αυτά τα περιστατικά και τα αποδέχεται.
2. Δόλος υπάρχει και όταν:
- Ο δράστης επιδιώκει την παραγωγή του εγκληματικού αποτελέσματος, έστω και αν δεν το επιθυμεί ευθέως.
- Ο δράστης δεν επιδιώκει μεν το εγκληματικό αποτέλεσμα, αλλά το αποδέχεται ως ενδεχόμενο από την πράξη του.
3. Δόλος με πρόθεση:
- Ο δράστης ενεργεί με σκοπό την επίτευξη του εγκληματικού αποτελέσματος.
- Η πρόθεση μπορεί να είναι άμεση ή ενδεχόμενη.
4. Δόλος με αμέλεια:
- Ο δράστης δεν λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να αποτρέψει το εγκληματικό αποτέλεσμα, παρόλο που προβλέπει την πιθανότητα επέλευσής του.
- Η αμέλεια μπορεί να είναι βαριά, όταν ο δράστης δεν καταβάλλει την ελάχιστη επιμέλεια που οφείλει, ή ελαφρά, όταν ο δράστης δεν καταβάλλει την επιμέλεια που θα έπρεπε να καταβάλλει ένας μέσος συνετός άνθρωπος.
5. Είδη δόλου:
- Προθετικός δόλος: Ο δράστης επιδιώκει το εγκληματικό αποτέλεσμα.
- Ενδεχόμενος δόλος: Ο δράστης δεν επιδιώκει το εγκληματικό αποτέλεσμα, αλλά το αποδέχεται ως ενδεχόμενο από την πράξη του.
- Συνειδητός δόλος: Ο δράστης γνωρίζει τα στοιχεία της αξιόποινης πράξης.
- Απρόσεκτος δόλος: Ο δράστης δεν γνωρίζει τα στοιχεία της αξιόποινης πράξης, αλλά θα έπρεπε να τα γνωρίζει.
Παραδείγματα:
- Προθετικός δόλος: Ο Α σκοτώνει τον Β με μαχαίρι.
- Ενδεχόμενος δόλος: Ο Α πυροβολεί προς τον Β, αδιαφορώντας για το αν θα τον τραυματίσει ή θα τον σκοτώσει.
- Συνειδητός δόλος: Ο Α κλέβει ένα αυτοκίνητο, γνωρίζοντας ότι η πράξη του είναι παράνομη.
- Απρόσεκτος δόλος: Ο Α οδηγεί με υπερβολική ταχύτητα και τραυματίζει πεζό, χωρίς να έχει πρόθεση να τον τραυματίσει.
Σημασία:
- Ο δόλος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη εγκλήματος.
- Η ύπαρξη ή μη δόλου κρίνεται από το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα στοιχεία της υπόθεσης.
Πηγές:
- Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019)
- Ερμηνεία Ποινικού Κώδικα, Γ. Μαργαρίτης, 2020
- Ποινικό Δίκαιο, Α. Παντελή, 2022
Σημείωση:
- Η παρούσα ερμηνεία του άρθρου 27 του Ποινικού Κώδικα έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελεί νομική συμβουλή. Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται η συμβουλή νομικού.
