Η επαναφορά των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση, μετά την άσκηση έφεσης ή ανακοπής ερημοδικίας, γίνεται με την έκδοση απόφασης από το δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση.
Επαναφορά των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση
Η έφεση είναι ένα ένδικο μέσο που έχει ως σκοπό τη κρίση της πρωτοβάθμιας απόφασης από δευτεροβάθμιο δικαστήριο με περισσότερους και συνήθως αρχαιότερους και ως εκ τούτου πιο έμπειρους δικαστές. Η άσκηση της έφεσης έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Σε περίπτωση που η έφεση γίνει δεκτή, το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση αναθεωρεί την απόφαση και εκδίδει νέα απόφαση, η οποία μπορεί να είναι διαφορετική από την προσβαλλόμενη. Η νέα απόφαση, εφόσον είναι διαφορετική από την προσβαλλόμενη, έχει ως αποτέλεσμα την επαναφορά των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση, όπως ήταν πριν εκδοθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.
Για παράδειγμα, όταν πρόκειται να εκτελεστεί μια απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 943 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, απαιτείται να συμπεριληφθεί στο αίτημα η αποβολή από την νομή ή την απεκδίωξη από την κατοχή του ακινήτου του ατόμου που πρόκειται να αποβληθεί με την εκτέλεση. Επίσης, πρέπει να περιλαμβάνεται ο τρόπος εγκατάστασης του ατόμου που αποβλήθηκε, ώστε να διευκολύνει την εκτέλεση της απόφασης που θα εκδοθεί βάσει των άρθρων 941 και επόμενα του ΚΠολΔ.
Στη συνέχεια, η αίτηση επαναφοράς μπορεί να υποβληθεί ως εξής, σύμφωνα με το παραπάνω άρθρο: α) μέσω του εγγράφου ανακοπής ερημοδικίας ή έφεσης, β) μέσω του εγγράφου πρόσθετων λόγων, γ) μέσω των προτάσεων, δ) μέσω χωριστού εγγράφου που κοινοποιείται στον αντίδικο. Αρχικά, η αίτηση υποβάλλεται στο Δικαστήριο που ασχολείται με το ενδικο μέσο. Ωστόσο, όταν η απόφαση του Εφετείου εκδοθεί για την ενώπιον του διαφορά, τότε απαλλάσσεται από κάθε δικαιοδοσία που σχετίζεται με την ουσιαστική εκδίκαση της υπόθεσης. Ο διάδικος που δεν υποβάλλει νόμιμα το αίτημα επαναφοράς δεν μπορεί να επιστρέψει στο ίδιο δευτεροβάθμιο δικαστήριο για την εκδίκαση του αιτήματος.
Μπορεί, ωστόσο, να κινήσει ξεχωριστή αγωγή στο κατάλληλο δικαστήριο, σύμφωνα με τις κανονικές διατάξεις (Μ. Μαργαρίτης – Α. Μαργαρίτης, ο.π. σελ. 482, Εφ. Αθ. 5084/2001, Ελ. Δνη 2003 σελ. 1413). Σε αυτή την περίπτωση, η επαναφορά ρυθμίζεται από τις διατάξεις του Ουσιαστικού και του κοινού Δικονομικού Δικαίου όσον αφορά τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία. Στην αγωγή αυτή, τα αντίδικα μέρη έχουν το δικαίωμα να καταθέσουν όλες τις αιτιάσεις τους.
Ανακοπή ερημοδικίας
Η ανακοπή ερημοδικίας είναι ένα ένδικο μέσο που έχει ως σκοπό την επαναφορά της δίκης στην προηγούμενη κατάσταση, σε περίπτωση που ένας διάδικος δικάστηκε ερήμην. Η άσκηση της ανακοπής ερημοδικίας έχει ως αποτέλεσμα την ακύρωση της ερήμην απόφασης και την επαναφορά της δίκης στο στάδιο στο οποίο βρισκόταν πριν από την έκδοση της ερήμην απόφασης.
Σε περίπτωση που η ανακοπή ερημοδικίας γίνει δεκτή, το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση ακυρώνει την ερήμην απόφαση και επαναφέρει τη δίκη στο στάδιο στο οποίο βρισκόταν πριν από την έκδοση της ερήμην απόφασης. Αυτό σημαίνει ότι ο διάδικος που δικάστηκε ερήμην έχει τη δυνατότητα να παραστεί στη δίκη και να προβάλλει τους ισχυρισμούς του.
Παραδείγματα
Εφεση
Ένας διάδικος που ηττήθηκε σε μια δίκη πρωτοβάθμιου δικαστηρίου μπορεί να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης. Η άσκηση της έφεσης έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της εκτελεστότητας της απόφασης. Εάν η έφεση γίνει δεκτή, το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση αναθεωρεί την απόφαση και εκδίδει νέα απόφαση. Η νέα απόφαση, εφόσον είναι διαφορετική από την προσβαλλόμενη, έχει ως αποτέλεσμα την επαναφορά των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση, όπως ήταν πριν εκδοθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.
Για παράδειγμα, ένας διάδικος που ηττήθηκε σε μια δίκη για αποζημίωση, μπορεί να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης. Η άσκηση της έφεσης έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της εκτέλεσης της απόφασης, δηλαδή ο διάδικος που ηττήθηκε δεν υποχρεούται να καταβάλει την αποζημίωση. Εάν η έφεση γίνει δεκτή, το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση μπορεί να αυξήσει ή να μειώσει το ποσό της αποζημίωσης. Σε περίπτωση που το δικαστήριο αυξήσει το ποσό της αποζημίωσης, ο διάδικος που ηττήθηκε θα υποχρεούται να καταβάλει την επιπλέον αποζημίωση.
Ανακοπή ερημοδικίας
Ένας διάδικος που δικάστηκε ερήμην μπορεί να ασκήσει ανακοπή ερημοδικίας κατά της ερήμην απόφασης. Η άσκηση της ανακοπής ερημοδικίας έχει ως αποτέλεσμα την ακύρωση της ερήμην απόφασης και την επαναφορά της δίκης στο στάδιο στο οποίο βρισκόταν πριν από την έκδοση της ερήμην απόφασης.
Για παράδειγμα, ένας διάδικος που δικάστηκε ερήμην σε μια δίκη για αποζημίωση, μπορεί να ασκήσει ανακοπή ερημοδικίας κατά της ερήμην απόφασης. Η άσκηση της ανακοπής ερημοδικίας έχει ως αποτέλεσμα την επαναφορά της δίκης στο στάδιο της συζήτησης της αγωγής. Ο διάδικος που δικάστηκε ερήμην θα έχει τη δυνατότητα να παραστεί στη δίκη και να προβάλλει τους ισχυρισμούς του.
Τέλος είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επισημανθεί πως οι προθεσμίες για την άσκηση των ενδίκων μέσων είναι περιορισμένες και για αυτό μετά από τη κοινοποίηση της αποφάσεως θα πρέπει να κινηθείτε γρήγορα προκειμένου να μπορέσετε να ασκήσετε το ένδικο μέσο που χρειάζεται για να επαναξιολογηθεί η υπόθεσή σας.
