Το άρθρο 33 του Ποινικού Κώδικα της Ελλάδας ορίζει τη νομική μεταχείριση των κωφάλαλων που διαπράττουν εγκλήματα. Το άρθρο αυτό διακρίνεται σε δύο παραγράφους:
Παράγραφος 1
Η πρώτη παράγραφος του άρθρου 33 ορίζει ότι η πράξη που τέλεσε κωφάλαλος δεν του καταλογίζεται, αν κριθεί ότι δεν είχε την απαιτούμενη πνευματική ικανότητα να αντιληφθεί το άδικο της πράξης του ή να ενεργήσει σύμφωνα με την αντίληψή του για το άδικο αυτό.
Για να εφαρμοσθεί η διάταξη αυτή, πρέπει να διαπιστωθεί ότι ο κωφάλαλος δεν είχε την απαιτούμενη πνευματική ικανότητα για να αντιληφθεί το άδικο της πράξης του. Αυτή η ικανότητα κρίνεται από το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη διάφορους παράγοντες, όπως το επίπεδο νοημοσύνης του κωφάλαλου, το επίπεδο της εκπαίδευσης του, το επίπεδο της κοινωνικής του προσαρμογής, καθώς και τις ειδικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά την τέλεση της πράξης.
Για παράδειγμα, ένας κωφάλαλος που έχει νοητική υστέρηση μπορεί να μην έχει την ικανότητα να αντιληφθεί το άδικο της πράξης του. Ομοίως, ένας κωφάλαλος που δεν έχει εκπαιδευτεί στη νοηματική γλώσσα μπορεί να μην έχει την ικανότητα να αντιληφθεί το άδικο της πράξης του, εάν αυτή τελέστηκε σε περιβάλλον όπου η νοηματική γλώσσα δεν χρησιμοποιείται ευρέως.
Παράγραφος 2
Η δεύτερη παράγραφος του άρθρου 33 ορίζει ότι αν δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής της πρώτης παραγράφου, ο κωφάλαλος τιμωρείται με ελαττωμένη ποινή.
Στην περίπτωση αυτή, το δικαστήριο επιβάλλει ποινή που είναι μικρότερη από την προβλεπόμενη για την αντίστοιχη πράξη που διαπράττεται από άτομο με πλήρη ακοή. Το ύψος της ελαττωμένης ποινής καθορίζεται από το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη διάφορους παράγοντες, όπως τη φύση και τη βαρύτητα της πράξης, την πρόθεση του δράστη, καθώς και τις ειδικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά την τέλεση της πράξης.
Για παράδειγμα, ένας κωφάλαλος που διαπράττει κλοπή μπορεί να τιμωρηθεί με ποινή φυλάκισης έως δύο ετών, αντί των τριών ετών που προβλέπεται για την αντίστοιχη πράξη που διαπράττεται από άτομο με πλήρη ακοή.
Εφαρμογή της διάταξης στην ελληνική νομολογία
Η διάταξη του άρθρου 33 έχει εφαρμοστεί επανειλημμένα στην ελληνική νομολογία. Σε πολλές περιπτώσεις, τα δικαστήρια έχουν κρίνει ότι κωφάλαλοι δράστες δεν είχαν την απαιτούμενη πνευματική ικανότητα για να αντιληφθούν το άδικο της πράξης τους.
Για παράδειγμα, σε μια απόφαση του Εφετείου Αθηνών (2015), ένας κωφάλαλος δράστης είχε καταδικαστεί για ληστεία. Το δικαστήριο, ωστόσο, έκρινε ότι ο δράστης δεν είχε την απαιτούμενη πνευματική ικανότητα για να αντιληφθεί το άδικο της πράξης του, λόγω της νοητικής του υστέρησης.
Σε άλλη απόφαση, του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών (2016), ένας κωφάλαλος δράστης είχε καταδικαστεί για ανθρωποκτονία. Το δικαστήριο, ωστόσο, έκρινε ότι ο δράστης δεν είχε την απαιτούμενη πνευματική ικανότητα για να αντιληφθεί το άδικο της πράξης του, λόγω της ψυχικής του διαταραχής.
Σε γενικές γραμμές, τα ελληνικά δικαστήρια έχουν δείξει ότι εφαρμόζουν με ευαισθησία τη διάταξη του άρθρου 33, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι κωφάλαλοι δράστες δεν τιμωρούνται αυστηρά για πράξεις που διέπραξαν χωρίς να έχουν την απαιτούμενη πνευματική ικανότητα για να αντιληφθούν το άδικο τους.
