Άρθρο 19 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) – Ποινικός χαρακτήρας πράξεων που έχουν εκδικαστεί
Πράξεις που έχουν τελεστεί πριν από την ισχύ του παρόντος Κώδικα
- Ποινικές πράξεις που τελέστηκαν πριν από την ισχύ του παρόντος Κώδικα κρίνονται και τιμωρούνται κατά τις διατάξεις του παλαιού Κώδικα, εάν:
- Η πράξη δεν προβλέπεται ως έγκλημα από τον παρόντα Κώδικα.
- Η προβλεπόμενη από τον παρόντα Κώδικα ποινή είναι βαρύτερη από εκείνη που προβλεπόταν από τον παλαιό Κώδικα.
- Εάν η προβλεπόμενη από τον παρόντα Κώδικα ποινή είναι ελαφρύτερη από εκείνη που προβλεπόταν από τον παλαιό Κώδικα, εφαρμόζεται η ελαφρύτερη ποινή, εκτός εάν:
- Η καταδίκη έχει καταστεί αμετάκλητη.
- Έχει εκτιθεί μέρος της ποινής.
- Εάν η πράξη προβλέπεται και από τον παλαιό και από τον παρόντα Κώδικα, εφαρμόζονται οι διατάξεις του παλαιού Κώδικα, εάν η ποινή που προβλέπεται από αυτόν είναι βαρύτερη.
Πράξεις που τελούνται μετά την ισχύ του παρόντος Κώδικα
- Ποινικές πράξεις που τελούνται μετά την ισχύ του παρόντος Κώδικα κρίνονται και τιμωρούνται κατά τις διατάξεις του.
- Εάν μετά την τέλεση της πράξης ο παρών Κώδικας αντικαθίσταται από νέο, εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος Κώδικα, εάν:
- Η πράξη δεν προβλέπεται ως έγκλημα από τον νέο Κώδικα.
- Η προβλεπόμενη από τον νέο Κώδικα ποινή είναι βαρύτερη από εκείνη που προβλεπόταν από τον παρόντα Κώδικα.
- Εάν η προβλεπόμενη από τον νέο Κώδικα ποινή είναι ελαφρύτερη από εκείνη που προβλεπόταν από τον παρόντα Κώδικα, εφαρμόζεται η ελαφρύτερη ποινή, εκτός εάν:
- Η καταδίκη έχει καταστεί αμετάκλητη.
- Έχει εκτιθεί μέρος της ποινής.
- Εάν η πράξη προβλέπεται και από τον παρόντα και από τον νέο Κώδικα, εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος Κώδικα, εάν η ποινή που προβλέπεται από αυτόν είναι βαρύτερη.
Σημείωση:
- Το άρθρο 19 του Ποινικού Κώδικα (Νόμος 4619/2019) ρυθμίζει το ποινικό χαρακτήρα πράξεων που έχουν εκδικαστεί πριν από την ισχύ του παρόντος Κώδικα, καθώς και πράξεων που τελούνται μετά την ισχύ του.
- Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι πράξεις που τελούνται μετά την ισχύ του παρόντος Κώδικα κρίνονται και τιμωρούνται κατά τις διατάξεις του.
- Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να εφαρμοστούν οι διατάξεις του παλαιού Κώδικα, εάν είναι ευνοϊκότερες για τον δράστη.
Παραδείγματα:
- Ένα άτομο που τέλεσε ληστεία το 2018 (πριν από την ισχύ του παρόντος Κώδικα) θα τιμωρηθεί σύμφωνα με τον παλαιό Κώδικα, εάν η προβλεπόμενη από τον παρόντα Κώδικα ποινή είναι βαρύτερη.
- Ένα άτομο που τέλεσε απάτη το 2024 (μετά την ισχύ του παρόντος Κώδικα) θα τιμωρηθεί σύμφωνα με τον παρόντα Κώδικα.
- Εάν μετά το 2024 ο παρών Κώδικας αντικατασταθεί από νέο, και η απάτη δεν προβλέπεται πλέον ως έγκλημα, το άτομο δεν θα τιμωρηθεί.
- Εάν μετά το 2024 ο παρών Κώδικας αντικατασταθεί από νέο, και η προβλεπόμενη από τον νέο Κώδικα ποινή για απάτη είναι ελαφρύτερη, το άτομο θα τιμωρηθεί με την ελαφρύτερη ποινή.
Επιπλέον σημεία:
- Το άρθρο 19 λαμβάνει υπόψη την αρχή της μη αναδρομικότητας των ποινικών νόμων.
- Στόχος του άρθρου είναι η προστασία του κατηγορουμένου από την αυστηρότερη ποινή.
- Σε περίπλοκες περιπτώσεις, συνιστάται η συμβουλή ποινικολόγου.