Το άρθρο 21 του Ποινικού Κώδικα της Ελλάδας ορίζει ότι:
“Η υπόσχεση παροχής ή παροχή δώρου ή άλλης αμοιβής σε δημόσιο λειτουργό ή υπάλληλο, για να κάνει ή να μην κάνει ή να καθυστερήσει να κάνει πράξη της υπηρεσίας του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών”.
Η διάταξη αυτή απαγορεύει την παροχή δώρων ή άλλων αμοιβών σε δημόσιους λειτουργούς ή υπαλλήλους, με σκοπό να επηρεάσουν τη συμπεριφορά τους στην υπηρεσία τους.
Συστατικά του εγκλήματος
Για να στοιχειοθετηθεί το έγκλημα της δωροδοκίας, πρέπει να συντρέχουν τα εξής συστατικά:
- Υπόθεση: Δώρο ή άλλη αμοιβή
- Δρών: Δημόσιος λειτουργός ή υπάλληλος
- Επίθεμα: Υποσχεση ή παροχή
- Σκοπός: Επηρεασμός της συμπεριφοράς του υπαλλήλου στην υπηρεσία του
Υπόθεση: Δώρο ή άλλη αμοιβή
Η υπόσχεση ή παροχή μπορεί να αφορά σε οποιοδήποτε είδος δώρου ή άλλης αμοιβής, όπως χρήματα, υλικά αγαθά, υπηρεσίες ή άλλα οφέλη.
Δρών: Δημόσιος λειτουργός ή υπάλληλος
Δρών στο έγκλημα της δωροδοκίας είναι ο δημόσιος λειτουργός ή υπάλληλος, δηλαδή ο πρόσωπο που ασκεί δημόσια εξουσία ή υπηρεσία.
Επίθεμα: Υποσχεση ή παροχή
Η υπόσχεση ή παροχή μπορεί να γίνει με οποιονδήποτε τρόπο, είτε προφορικά είτε εγγράφως.
Σκοπός: Επηρεασμός της συμπεριφοράς του υπαλλήλου στην υπηρεσία του
Ο σκοπός του δράστη πρέπει να είναι να επηρεάσει τη συμπεριφορά του υπαλλήλου στην υπηρεσία του, ώστε αυτός να κάνει ή να μην κάνει ή να καθυστερήσει να κάνει πράξη της υπηρεσίας του.
Παραδείγματα
- Ένας δημόσιος υπάλληλος δέχεται ένα χρηματικό ποσό από έναν πολίτη, με την υπόσχεση να εξετάσει ευνοϊκά την αίτησή του για άδεια δόμησης.
- Ένας αστυνομικός δέχεται ένα δώρο από έναν επιχειρηματία, με την υπόσχεση να μην τον βεβαιώσει για παράβαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
- Ένας δικαστής δέχεται ένα χρηματικό ποσό από έναν κατηγορούμενο, με την υπόσχεση να τον αθωώσει.
Ποινική κύρωση
Η δωροδοκία τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών. Σε περίπτωση που ο δράστης είναι δημόσιος υπάλληλος, η ποινή είναι αυξημένη και μπορεί να φθάσει μέχρι και τα δέκα χρόνια.
Σε ποιες περιπτώσεις δεν υπάρχει δωροδοκία
Η παροχή δώρου ή άλλης αμοιβής σε δημόσιο λειτουργό ή υπάλληλο δεν συνιστά δωροδοκία, στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Όταν η παροχή γίνεται νόμιμα, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.
- Όταν η παροχή γίνεται με την πρόθεση να ευχαριστηθεί ο υπάλληλος για την καλή του εξυπηρέτηση.
- Όταν η παροχή γίνεται με την πρόθεση να καλυφθούν οι δαπάνες που απαιτήθηκαν για την εκτέλεση της υπηρεσίας.
Προστασία του δημοσίου συμφέροντος
Η διάταξη του άρθρου 21 του Ποινικού Κώδικα αποσκοπεί στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος από την κατάχρηση εξουσίας από δημόσιους λειτουργούς ή υπαλλήλους. Η απαγόρευση της δωροδοκίας αποτρέπει τους δημόσιους λειτουργούς ή υπαλλήλους από το να δεχτούν δωρεές ή άλλες αμοιβές, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά τους στην υπηρεσία τους.
Ονομάζομαι Γιώργος Χατζηθεοδοσίου και είμαι επαγγελματίας στο Digital Marketing όπως και του δικηγορικού Μάρκετινγκ. Έχω πάθος με την κειμενογραφία και την προβολή επαγγελματιών στο διαδίκτυο με εξελιγμένες στρατηγικές σε Ελλάδα και εξωτερικό.