Με το άρθρο 35 του ν. 4786/2021, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 23 Μαρτίου 2021, επήλθε τροποποίηση του άρθρου 1912 του Αστικού Κώδικα (ΑΚ), σχετικά με την προθεσμία αποποίησης κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο.
Πριν την τροποποίηση, η προθεσμία αποποίησης κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο ήταν τετραμήνου και άρχιζε να τρέχει από την επαγωγή της κληρονομιάς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, αν ο ανήλικος κληρονόμος δεν αποποιούνταν την κληρονομιά μέσα στην τετράμηνη προθεσμία, να λογίζεται ότι την αποδέχθηκε, με αποτέλεσμα να αποκτήσει την κληρονομιά με όλα τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά της.
Με την τροποποίηση, η προθεσμία αποποίησης κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο είναι ετήσια και αρχίζει να τρέχει από την ενηλικίωση του κληρονόμου. Αυτό σημαίνει ότι ο ανήλικος κληρονόμος έχει ένα έτος από την ενηλικίωσή του για να αποφασίσει αν θα αποποιηθεί την κληρονομιά.
Η τροποποίηση αυτή αποσκοπεί στην προστασία των ανήλικων κληρονόμων, καθώς τους δίνει περισσότερο χρόνο για να αξιολογήσουν την κατάσταση και να αποφασίσουν αν η αποδοχή της κληρονομιάς είναι προς το συμφέρον τους.
Ειδικότερα, τα πλεονεκτήματα της τροποποίησης είναι τα εξής:
Παρέχει περισσότερο χρόνο στον ανήλικο κληρονόμο για να ενημερωθεί για την κληρονομιά και να κατανοήσει τις συνέπειες της αποδοχής της.
Δίνει στον ανήλικο κληρονόμο τη δυνατότητα να αξιολογήσει την οικονομική κατάσταση της κληρονομίας, προκειμένου να αποφασίσει αν μπορεί να την αναλάβει.
Δίνει στον ανήλικο κληρονόμο τη δυνατότητα να συμβουλευτεί τους γονείς του ή άλλους ενήλικες που εμπιστεύεται, πριν αποφασίσει αν θα αποποιηθεί την κληρονομιά.
Η τροποποίηση αυτή είναι θετική και συμβάλλει στην προστασία των ανήλικων κληρονόμων.
Άρθρο 35
Τροποποίηση του άρθρου 1912 του Αστικού Κώδικα
Στο άρθρο 1912 του Αστικού Κώδικα (Κ.Πολ.Δ.), η πρώτη παράγραφος αντικαθίσταται ως εξής:
«Η προθεσμία για την αποποίηση της κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο αρχίζει από την ενηλικίωσή του και είναι ενός έτους.»
Η διάταξη αυτή τέθηκε σε ισχύ την 23η Μαρτίου 2021.
Ερμηνεία
Η τροποποίηση αυτή επεκτείνει την προθεσμία αποποίησης κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο από τέσσερις μήνες σε ένα έτος. Η προθεσμία αυτή αρχίζει να τρέχει από την ενηλικίωση του κληρονόμου.
Η τροποποίηση αυτή αποσκοπεί στην προστασία των ανήλικων κληρονόμων, καθώς τους δίνει περισσότερο χρόνο για να αξιολογήσουν την κατάσταση και να αποφασίσουν αν η αποδοχή της κληρονομιάς είναι προς το συμφέρον τους.
Παρόμοια φιλοσοφία περιλαμβάνουν και οι ΣΕ 371/2014 και 1884/2015.
Οι αποφάσεις αυτές του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣΕ) έκριναν ότι ο ανήλικος κληρονόμος δικαιούται να αποποιηθεί την κληρονομιά εντός ενός έτους από την ενηλικίωσή του.
Στην απόφαση 371/2014, το ΣΕ έκρινε ότι η τετράμηνη προθεσμία αποποίησης της κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο είναι αντίθετη στο άρθρο 21 του Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει το δικαίωμα του καθενός στην προστασία της προσωπικότητάς του. Το ΣΕ υποστήριξε ότι η τετράμηνη προθεσμία είναι πολύ σύντομη για έναν ανήλικο κληρονόμο, ο οποίος μπορεί να μην έχει τις απαραίτητες γνώσεις και εμπειρία για να αξιολογήσει την κατάσταση και να αποφασίσει αν η αποδοχή της κληρονομιάς είναι προς το συμφέρον του.
Στην απόφαση 1884/2015, το ΣΕ έκρινε ότι η τετράμηνη προθεσμία αποποίησης της κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο είναι επίσης αντίθετη στην αρχή της ισότητας, καθώς οι ενήλικοι κληρονόμοι έχουν προθεσμία ενός έτους για να αποποιηθούν την κληρονομιά. Το ΣΕ υποστήριξε ότι η διάκριση αυτή είναι άνευ λόγου, καθώς δεν δικαιολογείται από κανένα ιδιαίτερο λόγο.
Οι δύο αυτές αποφάσεις του ΣΕ αποτέλεσαν την αφορμή για την τροποποίηση του άρθρου 1912 του Αστικού Κώδικα, η οποία επέκτεινε την προθεσμία αποποίησης της κληρονομιάς που επάγεται σε ανήλικο σε ένα έτος.
