Άρθρο 23 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019) – Υπέρβαση άμυνας
1. Ορισμός:
Όποιος υπερβαίνει τα όρια της άμυνας τιμωρείται, αν η υπέρβαση έγινε με πρόθεση, με ποινή ελαττωμένη, και αν έγινε από αμέλεια, σύμφωνα με τις σχετικές με αυτήν διατάξεις.
2. Κριτήρια υπέρβασης:
Για να κριθεί ότι υπάρχει υπέρβαση άμυνας, λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:
- Η ένταση και η επικινδυνότητα της επίθεσης: Η άμυνα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα όρια που απαιτούνται για την αποτροπή της επίθεσης.
- Η ύπαρξη ή μη άμεσου κινδύνου: Η άμυνα πρέπει να ασκείται σε περίπτωση άμεσου και επικείμενου κινδύνου για τη ζωή ή τη σωματική ακεραιότητα του αμυνόμενου.
- Η αναλογία μέσων: Τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την άμυνα δεν πρέπει να είναι δυσανάλογα με την ένταση και την επικινδυνότητα της επίθεσης.
- Η δυνατότητα διαφυγής: Ο αμυνόμενος δεν πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διαφύγει από τον κίνδυνο με άλλο τρόπο.
3. Ποινές:
- Υπέρβαση με πρόθεση: Εάν η υπέρβαση άμυνας έγινε με πρόθεση, ο αμυνόμενος τιμωρείται με ποινή ελαττωμένη. Η ελάττωση της ποινής εξαρτάται από την ένταση της υπέρβασης και τις συνθήκες που την προκάλεσαν.
- Υπέρβαση από αμέλεια: Εάν η υπέρβαση άμυνας έγινε από αμέλεια, ο αμυνόμενος τιμωρείται σύμφωνα με τις διατάξεις για την αμέλεια.
4. Σημείωση:
Η υπέρβαση άμυνας μπορεί να αποτελέσει λόγο άρσης του αδίκου, εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 31 του Ποινικού Κώδικα (π.χ. βίαιη προτροπή).