Η αγωγή για διαφυγόντα κέρδη είναι μια αγωγή με την οποία ο ζημιωθείς ζητεί από τον υπαίτιο της ζημίας να του καταβάλει το ποσό των κερδών που έχασε λόγω της πράξης ή παράλειψης του τελευταίου.
Νομοθετική βάση
Η αγωγή για διαφυγόντα κέρδη θεμελιώνεται στο άρθρο 298 του Αστικού Κώδικα, το οποίο ορίζει ότι:
“Το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει και το διαφυγόν κέρδος, εφόσον αυτό είναι δυνατό να προσδιορισθεί με βάση πιθανολογήσεις. Το διαφυγόν κέρδος είναι αυτό που προσδοκά κανείς με πιθανότητα σύμφωνα με τη συνήθη πορεία των πραγμάτων ή τις ειδικές περιστάσεις και ιδίως τα προπαρασκευαστικά μέτρα που έχουν ληφθεί.Σε περίπτωση αμφιβολίας, το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει ότι δεν υπάρχει διαφυγόν κέρδος.”
Προϋποθέσεις
Για να ασκηθεί αγωγή για διαφυγόντα κέρδη, πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
Να υπάρχει ζημία. Η ζημία αυτή μπορεί να είναι περιουσιακή ή μη περιουσιακή.
Να υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της ζημίας και της παράνομης πράξης ή παράλειψης του εναγομένου.
Να είναι δυνατό να προσδιορισθεί το διαφυγόν κέρδος με βάση πιθανολογήσεις.
Περιορισμός
Το άρθρο 298 ΑΚ ορίζει ότι το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει το διαφυγόν κέρδος, εφόσον αυτό είναι δυνατό να προσδιορισθεί με βάση πιθανολογήσεις. Αυτό σημαίνει ότι το δικαστήριο δεν υποχρεούται να επιδικάσει το διαφυγόν κέρδος, αν δεν μπορεί να το προσδιορίσει με βάση πιθανολογήσεις.
Προσδιορισμός του διαφυγόντος κέρδους
Ο προσδιορισμός του διαφυγόντος κέρδους γίνεται με βάση πιθανολογήσεις. Οι πιθανολογήσεις αυτές βασίζονται στα εξής στοιχεία:
Στην πορεία των πραγμάτων πριν από την πράξη ή παράλειψη του εναγομένου.
Στις ειδικές συνθήκες που επικρατούσαν πριν από την πράξη ή παράλειψη του εναγομένου.
Στα προπαρασκευαστικά μέτρα που είχαν ληφθεί από τον ζημιωθέντα.
Ανάλογα με το είδος της ζημίας, ο προσδιορισμός του διαφυγόντος κέρδους μπορεί να γίνει με βάση τα εξής στοιχεία:
Για την απώλεια εσόδων, ο προσδιορισμός του διαφυγόντος κέρδους μπορεί να γίνει με βάση το ποσοστό του κέρδους επί των εσόδων, το οποίο είχε ο ζημιωθείς πριν από την πράξη ή παράλειψη του εναγομένου.
Για την απώλεια επενδύσεων, ο προσδιορισμός του διαφυγόντος κέρδους μπορεί να γίνει με βάση το ύψος της επένδυσης και το ποσοστό απόδοσης που ανέμενε να έχει ο ζημιωθείς.
Για την απώλεια ευκαιριών, ο προσδιορισμός του διαφυγόντος κέρδους μπορεί να γίνει με βάση την πιθανότητα που είχε ο ζημιωθείς να αξιοποιήσει την ευκαιρία που έχασε.
Συμπερασματικά, η αγωγή για διαφυγόντα κέρδη είναι ένα σύνθετο νομικό ζήτημα, το οποίο απαιτεί την καθοδήγηση από εξειδικευμένο δικηγόρο.
Επιπλέον πληροφορίες
Η αγωγή για διαφυγόντα κέρδη μπορεί να ασκηθεί από οποιονδήποτε ζημιωθεί από τη πράξη ή παράλειψη κάποιου άλλου προσώπου. Η αγωγή αυτή μπορεί να ασκηθεί ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων.
Η προθεσμία για την άσκηση της αγωγής για διαφυγόντα κέρδη είναι πενταετής και αρχίζει από την ημέρα που συνέβη η πράξη ή παράλειψη του εναγομένου.
