Τι είναι ο καρκίνος του θυρεοειδούς;
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι μια μορφή καρκίνου που αναπτύσσεται στον θυρεοειδή αδένα. Αυτή η πάθηση χαρακτηρίζεται από τον υπέρμετρο και ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων στον θυρεοειδή αδένα. Η συχνότητα εμφάνισής του έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω των πιο συχνών εξετάσεων εικόνας του τραχήλου που διενεργούνται για άλλες παθήσεις. Συχνά, αυτές οι καρκινικές μορφές ανακαλύπτονται τυχαία και ονομάζονται “τυχαιώματα” (incidentalomas).
Υπάρχουν διάφοροι τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς ανάλογα με τις κυτταρικές τους προελεύσεις. Αυτοί οι τύποι περιλαμβάνουν το θηλώδη καρκίνο, το θυλακιώδη καρκίνο, τον καρκίνο του θυρεοειδούς εκ των κυττάρων Hürthle, το μυελοειδή καρκίνο, τον αναπλαστικό/αδιαφοροποιημένο καρκίνο και το λέμφωμα του θυρεοειδούς.
Ο θηλώδης και ο θυλακιώδης καρκίνος του θυρεοειδούς είναι οι συχνότεροι τύποι καρκίνου σε αυτήν την περιοχή και ανήκουν στην κατηγορία των καλώς διαφοροποιημένων καρκίνων του θυρεοειδούς. Ο θηλώδης καρκίνος τείνει να μεταστένει συχνότερα στους τραχηλικούς λεμφαδένες, ενώ ο θυλακιώδης καρκίνος συχνότερα απλώνεται μέσω της αίματος σε απομακρυσμένα μέρη όπως οι πνεύμονες και τα οστά.
Ο καρκίνος που προέρχεται από τα κύτταρα Hürthle είναι ένας άλλος τύπος καρκίνου του θυρεοειδούς. Η πρόγνωση για αυτόν τον τύπο είναι κάπως λιγότερο ευνοϊκή, με ένα προσδόκιμο ζωής 10 ετών γύρω στο 80%.
Ο καρκίνος μυελοειδούς της θυρεοειδούς είναι σπάνιος και αντιπροσωπεύει μόνο το 5-10% των καρκίνων της θυρεοειδούς. Προέρχεται από τα κύτταρα C που παράγουν την ορμόνη καλσιτονίνη και εμφανίζει πιο επιθετική συμπεριφορά σε σύγκριση με άλλους τύπους καρκίνου της θυρεοειδούς. Συχνά στη διάγνωση του παρουσιάζονται λεμφαδενικές μεταστάσεις, και η μέτρηση των επιπέδων καλσιτονίνης στο αίμα ασθενούς είναι χρήσιμη για τη διάγνωση. Πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν τη χρήση των επιπέδων προκαλσιτονίνης ως εναλλακτικό διαγνωστικό εργαλείο.
Ο αναπλαστικός καρκίνος της θυρεοειδούς είναι ακόμα πιο σπάνιος, αντιπροσωπεύοντας μόνο το 1-2% των καρκίνων της θυρεοειδούς, αλλά είναι εξαιρετικά επιθετικός και έχει δυσμενή πρόγνωση, με μέσο όρο επιβίωσης τριών έως έξι μηνών.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς που αναπτύσσεται από το λεμφικό ιστό του οργάνου είναι ακόμα πιο σπάνιος, αποτελώντας το 1-5% των περιστατικών. Συνήθως συσχετίζεται με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εμφανίζει εξαιρετική ευαισθησία στην ακτινοβολία και τη χημειοθεραπεία, ενώ η χειρουργική εξαίρεση του θυρεοειδούς δεν φαίνεται να βελτιώνει την πρόγνωση επιβίωσης.
Τον καρκίνο του θυρεοειδούς προκαλούν συνήθως διάφοροι παράγοντες, είτε περιβαλλοντικοί είτε γενετικοί. Κορυφαίοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την οικογενειακή ιστορία καρκίνου του θυρεοειδούς, η έκθεση σε ακτινοβολία του τραχήλου κατά την παιδική ηλικία, το γυναικείο φύλο, μια διατροφή που λείπει από ιώδιο, καθώς και η θυρεοειδίτιδα Hashimoto για τον θηλώδη καρκίνο του θυρεοειδούς. Επίσης, υπάρχουν γενετικοί παράγοντες που μπορούν να παίξουν ρόλο, ιδίως σε περιπτώσεις γενετικών συνδρόμων, όπως ο μυελοειδής καρκίνος.
Συχνά, ο καρκίνος του θυρεοειδούς δεν προκαλεί συμπτώματα σε πολλούς ασθενείς. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, ασθενείς με μεγάλο καρκίνο του θυρεοειδούς μπορεί να αισθανθούν ένα στερεό, σκληρό πρήξιμο στον μπροστινό λαιμό.
Σε σπάνιες περιπτώσεις όπου ο καρκίνος είναι κοντά στο λαρυγγικό νεύρο, μπορεί να προκαλέσει βραγχοφωνία.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ασθενείς που έχουν την ασθένεια για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να παρουσιάσουν σκληρούς, ακίνητους, και διογκωμένους λεμφαδένες στον πλάγιο λαιμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει υψηλή πιθανότητα μετάδοσης της νόσου στους λεμφαδένες.
