Μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού και στράτευση. Πολλοί συμπολίτες μας επέλεξαν να αφήσουν τη χώρα μας, ψάχνοντας για μια καλύτερη επαγγελματική εξέλιξη. Η οικονομική κρίση στη χώρα μας είχε σίγουρα σημαντικό αντίκτυπο, επηρεάζοντας τις ευκαιρίες απασχόλησης για τους νέους και τις απολαβές που μπορούσαν να αναμένουν από τις θέσεις εργασίας που θα βρίσκαν.
Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως “brain drain” ή “διαρροή επιστημονικού δυναμικού,” είχε πολλαπλές συνέπειες. Ένα από τα ερωτήματα που προέκυψαν ήταν η υποχρέωση στράτευσης για τους μόνιμους κατοίκους στο εξωτερικό. Προτού εξετάσουμε αυτήν την κατηγορία, πρέπει να κατανοήσουμε ότι υπάρχει μια διαφορά μεταξύ του να είσαι μόνιμος κάτοικος στο εξωτερικό και του να έχεις λάβει το πιστοποιητικό του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού. Το τελευταίο απονέμεται μετά από εξέταση από τις αρμόδιες αρχές, προκειμένου να διαπιστωθεί αν ο μόνιμος κάτοικος εξωτερικού πληροί τις νομικές προϋποθέσεις που καθορίζονται για αυτήν την ιδιότητα. Ας εξετάσουμε την προβληματική αυτή από νομική σκοπιά.
Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου 3421/2005, όλοι οι Έλληνες από την 1η Ιανουαρίου του έτους κατά το οποίο φτάνουν την ηλικία των 19 ετών έως την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο συμπληρώνουν τα 45 έτη ηλικίας, υποχρεούνται να εκπληρώσουν στρατιωτική θητεία στις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας. Διάφοροι παράγοντες, όπως η υγεία του ατόμου, η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση, και ακόμη και η ιδεολογία του, μπορούν να επηρεάσουν τη διάρκεια και τον τρόπο εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας. Το άρθρο 25, παράγραφος 1, του νόμου 3421/2005, περιέχει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τον καθεστώς των μόνιμων κατοίκων στο εξωτερικό. Για να θεωρηθεί κάποιος ως μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, πρέπει να πληροί τα ακόλουθα κριτήρια:
Συγκεκριμένα, ο υποψήφιος για στράτευση πρέπει είτε να έχει μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό για τουλάχιστον 11 συνεχόμενα έτη σε μία ή περισσότερες χώρες, είτε να έχει βιοποριστική εγκατάσταση και κατοικία στο εξωτερικό για επτά τουλάχιστον συνεχόμενα έτη σε μία ή περισσότερες χώρες. Επιπροσθέτως, δεν πρέπει να παραμένει στην Ελληνική επικράτεια για περισσότερους από έξι συνεχόμενους ή διακεκομμένους μήνες κατά τη διάρκεια του ίδιου ημερολογιακού έτους.
Πώς αποκτείται η ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού;
Για να αποδειχθεί ότι κάποιος έχει τη νομική κατάσταση του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού, πρέπει να διαθέτει το αντίστοιχο πιστοποιητικό μόνιμου κατοίκου εξωτερικού. Αυτό το πιστοποιητικό εκδίδεται από την ελληνική προξενική αρχή της περιφέρειας όπου ο ίδιος ο αιτών έχει την κατοικία του, κατά την υποβολή της αίτησης. Σε περίπτωση που ο αιτών έχει διαμείνει σε περισσότερες από μία κατοικίες στο εξωτερικό, πρέπει να απευθυνθεί στην τελευταία κατοικία που είχε ενώ βρισκόταν στο εξωτερικό. Η ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού χάνεται εάν ο στρατεύσιμος απελαθεί από τη χώρα διαμονής του στο εξωτερικό ή εάν παραμείνει στην Ελληνική επικράτεια για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών συνεχώς ή διακεκομμένα, μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος, καθώς θεωρείται ότι επανήλθε στην Ελλάδα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, εάν επιστρέψει στην Ελλάδα πριν από τη συμπλήρωση του 45ου έτους της ηλικίας του, τότε επανέρχονται οι στρατιωτικές του υποχρεώσεις πλήρως. Ωστόσο, μετά τη συμπλήρωση των 33 ετών, μπορεί να εξαγοράσει τη στρατιωτική θητεία του και να υπηρετήσει μόνο για 20 ημέρες. Η ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού απαλλάσσει τον ενδιαφερόμενο από τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται στην ελληνική νομοθεσία για το αδίκημα της ανυποταξίας. Πρέπει, ωστόσο, να ληφθεί υπόψη ότι αυτή η εξαίρεση ισχύει για τις κλήσεις στις οποίες δεν εμφανίστηκε, μέχρι να αποκτήσει την ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού.
Έως ότου επιτευχθούν τα προαναφερθέντα όρια, ο άτομο υποχρεούται να ανταποκρίνεται στην κλήση για στρατιωτική θητεία από τις αρχές κατάταξης και να υποστεί διοικητικές κυρώσεις, όπως το πρόστιμο για ανυποταξία ύψους 6,000 ευρώ, καθώς επίσης και να αντιμετωπίσει ποινικές διαδικασίες από τα κατάλληλα στρατιωτικά δικαστήρια της χώρας. Επομένως, η κατάσταση του στρατεύσιμου ως μόνιμου κατοίκου εξωτερικού, και συγκεκριμένα η απόκτηση πιστοποιητικού μόνιμου κατοίκου εξωτερικού, έχει ιδιαίτερη σημασία για να αποφευχθούν οι διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που αντιμετωπίζει κάποιος λόγω ανυποταξίας.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, για να αναγνωριστεί κάποιος ως μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, πρέπει να διαμένει στο εξωτερικό για τουλάχιστον 11 συνεχόμενα έτη ή να έχει μόνιμη εγκατάσταση και κατοικία στο εξωτερικό για τουλάχιστον 7 συνεχόμενα έτη. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η παραμονή του στην ελληνική επικράτεια δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 6 μήνες συνολικά, είτε συνεχόμενα είτε διακεκομμένα, μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος. Το πιστοποιητικό μόνιμου κατοίκου εξωτερικού εκδίδεται στον στρατεύσιμο μετά από αξιολόγηση και υποβολή των απαραίτητων εγγράφων που αποδεικνύουν την μόνιμη εγκατάστασή του στο εξωτερικό για τα προαναφερθέντα χρονικά διαστήματα, είτε σε μία είτε σε περισσότερες χώρες. Τέλος, οι απαιτούμενες επιβεβαιώσεις που ζητούνται από τις αρμόδιες προξενείες προκειμένου να αποδοθεί η ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού περιλαμβάνουν μισθωτικά συμβόλαια κατοικίας, εργασιακές συμβάσεις, αποδείξεις πληρωμής κοινοχρήστων, και άλλα αποδεικτικά έγγραφα.
