Το άρθρο 19 του Ποινικού Κώδικα (ΠΚ) ορίζει τον ποινικό χαρακτήρα των πράξεων που εκδικάστηκαν. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, η πράξη που εκδικάστηκε θεωρείται:
- Κακούργημα, αν η προβλεπόμενη για αυτή ποινή είναι τουλάχιστον φυλάκιση ενός έτους.
- Πλημμέλημα, αν η προβλεπόμενη για αυτή ποινή είναι φυλάκιση μικρότερη του ενός έτους ή χρηματική ποινή.
Η διάκριση του ποινικού χαρακτήρα μιας πράξης είναι σημαντική, καθώς επηρεάζει μια σειρά από έννομες συνέπειες, όπως:
- Την ποινή που μπορεί να επιβληθεί στον δράστη.
- Την παραγραφή της πράξης.
- Την δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης της ποινής.
- Την δυνατότητα αναγνώρισης ελαφρυντικών.
Για να προσδιοριστεί ο ποινικός χαρακτήρας μιας πράξης που εκδικάστηκε, πρέπει να ληφθεί υπόψη η βαρύτερη ποινή που καθορίζεται από το νόμο για την πράξη αυτή. Για παράδειγμα, η πράξη της κλοπής τιμαλφών τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Επομένως, η πράξη αυτή θεωρείται κακούργημα, ανεξάρτητα από το αν ο δράστης καταδικάστηκε τελικά σε φυλάκιση ενός έτους ή σε μικρότερη ποινή.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ποινικός χαρακτήρας μιας πράξης μπορεί να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου. Για παράδειγμα, μια πράξη που εκδικάστηκε ως πλημμέλημα μπορεί να θεωρηθεί κακούργημα, αν η προβλεπόμενη για αυτή ποινή αυξηθεί σε φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους.
Στην πράξη, η διάκριση του ποινικού χαρακτήρα μιας πράξης που εκδικάστηκε μπορεί να είναι δύσκολη. Σε περίπτωση αμφιβολίας, είναι σκόπιμο να συμβουλευτεί κανείς νομικό.
Αναλυτικός οδηγός για τον προσδιορισμό του ποινικού χαρακτήρα των πράξεων που εκδικάστηκαν
Για να προσδιοριστεί ο ποινικός χαρακτήρας μιας πράξης που εκδικάστηκε, πρέπει να ακολουθηθούν τα εξής βήματα:
- Αναζήτηση της πράξης στον Ποινικό Κώδικα.
- Εύρεση της προβλεπόμενης ποινής για την πράξη.
- Έλεγχος αν η προβλεπόμενη ποινή είναι τουλάχιστον φυλάκιση ενός έτους.
Εάν η προβλεπόμενη ποινή είναι τουλάχιστον φυλάκιση ενός έτους, τότε η πράξη θεωρείται κακούργημα. Εάν η προβλεπόμενη ποινή είναι μικρότερη του ενός έτους, τότε η πράξη θεωρείται πλημμέλημα.
Παράδειγμα
Η πράξη της κλοπής τιμαλφών τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Επομένως, η πράξη αυτή θεωρείται κακούργημα, ανεξάρτητα από το αν ο δράστης καταδικάστηκε τελικά σε φυλάκιση ενός έτους ή σε μικρότερη ποινή.
Εξαίρεση
Στην περίπτωση της αυτοάμυνας, η πράξη θεωρείται πλημμέλημα, ανεξάρτητα από την προβλεπόμενη ποινή.
