Διαφορά επικαρπίας από ψιλή κυριότητα. Αναμφίβολα, υπάρχουν δύο έννοιες που είναι σημαντικό να γνωρίζει ο πολίτης καθώς χρησιμοποιούνται συχνά, αλλά συχνά μπερδεύονται. Η γνώση της διαφοράς μεταξύ τους μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας.
Διαφορά επικαρπίας από ψιλή κυριότητα – Οδηγός
Αρχικά, υπάρχει η πλήρης κυριότητα, η οποία αποτελεί το ισχυρότερο δικαίωμα σε κάθε κινητή ή ακίνητη περιουσία. Εκτός από αυτή, υπάρχει επίσης η λεγόμενη ψιλή κυριότητα, που επίσης αναφέρεται ως υψηλή κυριότητα. Ο λόγος για τον οποίο αποκαλείται έτσι είναι ότι η επικαρπία, δηλαδή τα οφέλη που προέρχονται από ένα ακίνητο, έχει αφαιρεθεί ή αποψιλωθεί από αυτήν. Όσον αφορά την επικαρπία, αυτή αναφέρεται σε ένα περιορισμένο εμπράγματο δικαίωμα, που επιτρέπει στον επικαρπωτή να εκμεταλλεύεται και να απολαμβάνει τα οφέλη ενός κινητού ή ακίνητου πράγματος.
Η επικαρπία είναι κοινή στα ακίνητα, και στην Ελλάδα συχνά συναντάμε την πρακτική των γονέων που μεταβιβάζουν την ψιλή κυριότητα ενός ακινήτου στα παιδιά τους και κρατούν την επικαρπία για τους ίδιους, φοβούμενοι ότι θα τους εξαναγκάσουν να φύγουν από το σπίτι τους όταν γεράσουν.
Ένας επικαρπωτής ακινήτου μπορεί να χρησιμοποιήσει την επικαρπία για να κατοικήσει ή να το μισθώσει και να λάβει μίσθωμα. Επιπλέον, η επικαρπία υπάρχει όχι μόνο για τα ακίνητα, αλλά και για τα κινητά αντικείμενα, όπως τα οχήματα, και ακόμα και για άυλους τίτλους, όπως οι μετοχές.
Το σημαντικότερο όμως που πρέπει να είναι σαφές είναι ότι σε κάθε μορφή επικαρπίας (ακινήτων, κινητών αντικειμένων, άυλων τίτλων), ο επικαρπωτής απολαμβάνει τα οφέλη ενός πράγματος που όμως δεν του ανήκει κατά κυριότητα, αλλά ανήκει στον πραγματικό κύριο. Από αυτό προκύπτει το συμπέρασμα ότι ο επικαρπωτής δεν μπορεί να κάνει όλα όσα μπορεί ο κύριος, όπως για παράδειγμα να πουλήσει το πράγμα, καθώς ο επικαρπωτής δεν έχει την κυριότητα του αντικειμένου.
Η επικαρπία μπορεί να δημιουργηθεί με δύο τρόπους. Πρώτον, μπορεί να προκύψει μέσω συμφωνίας, συνήθως κατά τη διάρκεια της ζωής, με την απαίτηση σύνταξης ενός συμβολαιογραφικού έγγραφου και τη μεταβίβασή του, αν αφορά ακίνητη περιουσία. Δεύτερον, μπορεί να γίνει μέσω διαθήκης. Επιπλέον, η επικαρπία μπορεί να αποκτηθεί και μέσω χρησικτησίας. Για παράδειγμα, αν κάποιος συλλέγει ελιές από ένα χωράφι χωρίς αντίδραση από τον ιδιοκτήτη, μπορεί να ισχυριστεί την απόκτηση επικαρπίας με έναν πρωτότυπο τρόπο.
Γενικά, υπάρχουν τρεις μορφές ιδιοκτησίας. Η πλήρης κυριότητα είναι το απόλυτο, αμετάκλητο και ισχυρότερο δικαίωμα, ενώ η ψιλή κυριότητα αποτελεί κυριότητα χωρίς τη δυνατότητα εκμετάλλευσης της περιουσίας. Τέλος, η επικαρπία παρέχει απλώς τη δυνατότητα χρήσης και απόλαυσης των οφελών ενός κινητού ή ακινήτου, χωρίς όμως να ανήκει στον επικαρπωτή, αλλά στον ψιλό κύριο.
