Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, το 2023 στην Ελλάδα τελέστηκαν συνολικά 15.196 εγκλήματα. Από αυτά, τα 11.229 ήταν κακουργήματα και τα 3.967 πλημμελήματα.
Τα πιο συχνά εγκλήματα που τελέστηκαν στην Ελλάδα το 2023 ήταν:
- Η κλοπή: 6.325 κλοπές καταγράφηκαν το 2023, εκ των οποίων οι 2.155 ήταν κλοπές αυτοκινήτων, οι 1.515 κλοπές μοτοσικλετών και οι 2.655 κλοπές από κατοικίες.
- Η ληστεία: 2.254 ληστείες καταγράφηκαν το 2023, εκ των οποίων οι 1.226 ήταν ληστείες με όπλο και οι 1.028 ληστείες χωρίς όπλο.
- Η απάτη: 1.418 απάτες καταγράφηκαν το 2023, εκ των οποίων οι 812 ήταν ηλεκτρονικές απάτες και οι 606 απάτες με την πρόφαση της ύπαρξης κληρονομιάς.
- Η βία: 2.301 περιστατικά βίας καταγράφηκαν το 2023, εκ των οποίων τα 1.200 ήταν ενδοοικογενειακές βία και τα 1.101 λοιπή βία.
- Η εμπορία ανθρώπων: 24 περιπτώσεις εμπορίας ανθρώπων καταγράφηκαν το 2023, εκ των οποίων οι 16 ήταν περιπτώσεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης και οι 8 περιπτώσεις καταναγκαστικής εργασίας.
Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των εγκλημάτων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αύξηση των εγκλημάτων κατά της περιουσίας, όπως η κλοπή και η ληστεία. Αυτό αποδίδεται κυρίως στην οικονομική κρίση και στην αύξηση της ανεργίας. Επίσης, παρατηρείται μια αύξηση των εγκλημάτων βίας, όπως η ενδοοικογενειακή βία και η σεξουαλική κακοποίηση. Αυτό αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία.
Η Ελληνική Αστυνομία καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να υπάρξει και η συμβολή της πολιτείας και της κοινωνίας στο σύνολό της, για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Το Άρθρο 5 του Ποινικού Κώδικα της Ελλάδας ορίζει τα εξής:
Άρθρο 5 – Εγκλήματα που τελέστηκαν στην ημεδαπή
1. Οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται σε όλες τις πράξεις που τελέστηκαν στο έδαφος της επικράτειας, ακόμη και από αλλοδαπούς.
2. Οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται επίσης στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Σε πράξεις που τελέστηκαν σε πλοίο ή αεροσκάφος εγγεγραμμένο στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται αυτά.
- Σε πράξεις που τελέστηκαν από Έλληνα υπήκοο ή κάτοικο, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται αυτά.
- Σε πράξεις που τελέστηκαν εναντίον Έλληνα υπήκοου ή κατοίκου, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται αυτά.
- Σε πράξεις που έχουν ως αντικείμενο τα ελληνικά δημόσια οικονομικά ή την ελληνική δημόσια τάξη ή ασφάλεια.
Το Άρθρο 5 καθιερώνει την αρχή της εδαφικής δικαιοδοσίας, σύμφωνα με την οποία οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται σε όλες τις πράξεις που τελέστηκαν στο έδαφος της Ελλάδας, ανεξάρτητα από την υπηκοότητα ή τη διαμονή του δράστη.
Ειδικότερα, η παράγραφος 1 του Άρθρου 5 ορίζει ότι οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται σε όλες τις πράξεις που τελέστηκαν στο έδαφος της Ελλάδας, ακόμη και από αλλοδαπούς. Η διάταξη αυτή ισχύει για όλες τις κατηγορίες εγκλημάτων, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητά τους.
Η παράγραφος 2 του Άρθρου 5 ορίζει ότι οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται επίσης σε ορισμένες περιπτώσεις που δεν εμπίπτουν στην αρχή της εδαφικής δικαιοδοσίας. Συγκεκριμένα, οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται:
- Σε πράξεις που τελέστηκαν σε πλοίο ή αεροσκάφος εγγεγραμμένο στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται αυτά. Η διάταξη αυτή δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα πλοία και τα αεροσκάφη που είναι εγγεγραμμένα στην Ελλάδα θεωρούνται ως τμήμα του ελληνικού εδάφους.
- Σε πράξεις που τελέστηκαν από Έλληνα υπήκοο ή κάτοικο, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται αυτά. Η διάταξη αυτή δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι Έλληνες υπήκοοι και κάτοικοι υπόκεινται στην ελληνική δικαιοδοσία, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται.
- Σε πράξεις που τελέστηκαν εναντίον Έλληνα υπήκοου ή κατοίκου, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται αυτά. Η διάταξη αυτή δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα εγκλήματα που διαπράττονται εναντίον Ελλήνων υπήκοων ή κατοίκων θεωρούνται ως απειλές κατά της ελληνικής ασφάλειας.
- Σε πράξεις που έχουν ως αντικείμενο τα ελληνικά δημόσια οικονομικά ή την ελληνική δημόσια τάξη ή ασφάλεια. Η διάταξη αυτή δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα εγκλήματα αυτά θεωρούνται ως απειλές κατά των ελληνικών συμφερόντων.
Το Άρθρο 5 έχει ως στόχο την προστασία της ελληνικής ασφάλειας και των ελληνικών συμφερόντων. Η διάταξη αυτή συμβάλλει στην αποτελεσματική καταπολέμηση της εγκληματικότητας στην Ελλάδα.
