Το αδίκημα της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας, είναι ευρύτερα γνωστό ως σεξουαλική παρενόχληση. Το συγκεκριμένο έγκλημα είναι δυστυχώς αρκετά σύνηθες στα εργασιακά περιβάλλοντα, αλλά όχι μόνο. Οι δράστες συνηθίζουν να εκμεταλλεύονται την υπεροχή τους σε σχέση με το θύμα, είτε σε εργασιακό – ιεραρχικό επίπεδο, είτε σε ηλικιακό επίπεδο. Το ψυχολογικό φορτίο που δημιουργείται στα θύματα του εγκλήματος της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας είναι δυσβάστακτο, με προεκτάσεις σε κάθε έκφανση του συναισθηματικού τους κόσμου. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα θύματα του εγκλήματος της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας, οδηγούνται σε αναζήτηση ψυχολογικής βοήθειας. Μάλιστα, αυτό συμβαίνει περισσότερο στις περιπτώσεις όπου υπάρχει επαναληψιμότητα του εγκλήματος, από τον ίδιο δράστη κυρίως σε σχέσεις εργασίας, όπου το θύμα νιώθει κυριολεκτικά δέσμιο και δε ξέρει πως να αντιδράσει.
Πως όμως διαρθρώνεται και πως αντιμετωπίζεται, το υπό εξέταση έγκλημα από τον Ποινικό μας Κώδικα;
Στο άρθρο 337 του Ποινικού Κώδικα μετά από το νόμο 4619/2019, ορίζονται για το έγκλημα της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας τα ακόλουθα:
- Όποιος με χειρονομίες γενετήσιου χαρακτήρα, με προτάσεις που αφορούν γενετήσιες πράξεις, με γενετήσιες πράξεις που τελούνται ενώπιον άλλου ή με επίδειξη των γεννητικών του οργάνων, προσβάλλει βάναυσα την τιμή άλλου, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα (1) έτος ή χρηματική ποινή. Για την ποινική δίωξη απαιτείται έγκληση, εκτός αν ο παθών είναι ανήλικος.
- Με φυλάκιση έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή τιμωρείται η πράξη της προηγουμένης παραγράφου, αν ο παθών είναι νεότερος των δώδεκα (12) ετών.
- Ενήλικος, ο οποίος μέσω διαδικτύου ή άλλων μέσων ή τεχνολογιών πληροφορικής αποκτά επαφή με πρόσωπο που δεν συμπλήρωσε τα δέκα πέντε (15) έτη και με χειρονομίες ή προτάσεις, προσβάλλει την τιμή του ανηλίκου στο πεδίο της γενετήσιας ζωής του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών. Αν επακολούθησε συνάντηση ο ενήλικος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών.
Όποιος προβαίνει σε χειρονομίες γενετήσιου χαρακτήρα ή διατυπώνει προτάσεις για τέλεση γενετήσιων πράξεων σε πρόσωπο που εξαρτάται εργασιακά από αυτόν ή εκμεταλλευόμενος τη θέση προσώπου που έχει ενταχθεί σε διαδικασία αναζήτησης θέσης εργασίας, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη.>>
Θα λέγαμε πως το συγκεκριμένο αδίκημα πραγματοποιείται, όταν ο δράστης πραγματοποιεί σε βάρος του θύματος, μη αποδεκτές εκ του συνήθους κοινωνικά αναμενόμενου, χειρονομίες σεξουαλικού χαρακτήρα ή προβαίνει σε προτάσεις σε βάρος του θύματος, που αφορούν ασελγείς πράξεις. Αν και εκ των συγγενών εγκλημάτων, θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε πως έχει την ηπιότερη επίδραση στο θύμα, δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται το αδίκημα αυτό επιπόλαια και με επιείκεια, καθώς συνιστά μια απαράδεκτη συμπεριφορά, που βάλλει κατά του ψυχισμού του θύματος. Το θύμα της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας αισθάνεται απροστάτευτο και πως δε χαίρει σεβασμού και εκτίμησης, καθώς αντιμετωπίζεται από το δράστη ως ένα αντικείμενο σεξουαλικού πόθου.
Λόγω της συμπεριφοράς που δέχτηκε το θύμα, αφενός προσβάλλεται η προσωπικότητα του στο πεδίο της γενετήσιας ελευθερίας και σεξουαλικής αυτοδιάθεσης, αφετέρου επηρεάζεται σφόδρα η ψυχολογία του στις μελλοντικές του συναναστροφές, καθώς η καχυποψία και ο φόβος κατά πάσα πιθανότητα θα το συντροφεύουν.Θα πρέπει ωστόσο το συγκεκριμένο αδίκημα, να εξεταστεί και υπό διαφορετικό πρίσμα.
Δεν είναι λίγες οι φορές που, η προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας χρησιμοποιείται για να κατηγορηθεί κάποιος ως δράστης και να τιμωρηθεί αδίκως. Το αδίκημα αυτό είναι ιδιαιτέρως δύσκολο να αποδειχθεί και συνηθίζεται δυστυχώς στη πράξη να χρησιμοποιείται, ακόμα και σε σοβαρές υποθέσεις αντιδικίας οικογενειακών διαφορών, καθώς και σε διαφορές με χρηματικό αντικείμενο μεταξύ συγγενών. Για αυτό όπως σας ανέφερα χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου εγκλήματος και ειδικότερα, αναφορικά με τη συγκέντρωση του αποδεικτικού υλικού και των μαρτύρων ώστε να αποδοθεί η δικαιοσύνη στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
Πως τελείται στη πράξη το έγκλημα της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας;
Ως αναφέρθηκε, το έγκλημα της προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας τελείται με χειρονομίες, πράξεις και προτάσεις σεξουαλικού περιεχομένου σε βάρος του θύματος. Oι ασελγείς χειρονομίες είναι πράξεις που απαιτούν επαφή με το σώμα του θύματος, όπως είναι για παράδειγμα η θωπεία των γεννητικών οργάνων και ο ετεροαυνανισμός. Οι προτάσεις που πραγματοποιεί ο δράστης θα πρέπει να αφορούν σε ασελγείς πράξεις, δηλαδή στη συνουσία και τις άλλες σχετικές με αυτή. Στο συγκεκριμένο σημείο θα αναφερθούν κάποιες, από τις πολυάριθμες μορφές τέλεσης του εγκλήματος, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά καθώς είναι κυριολεκτικά αναρίθμητες οι παραλλαγές τελέσεως.
Συνήθεις περιπτώσεις προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας είναι: η επίδειξη και η αποστολή σεξουαλικών εικόνων ή και πορνογραφικού υλικού είκόνας, ήχου ή βίντεο, η αποστολή μηνυμάτων από οποιαδήποτε εφαρμογή με σεξουαλικά υπονοούμενα, η εξιστόριση ανεκδότων ή ιστοριών σεξουαλικού περιεχομένου, οι χυδαίες χειρονομίες ή τα επίμονα βλέμματα σε σεξουαλικά σημεία του σώματος, τα αγγίγματα με σεξουαλικό χαρακτήρα, τα τσιμπήματα, τα απαλά χτυπήματα, η πρόκληση σωματικής τριβής σκοπίμως, οι ερωτήσεις που εστιάζουν στη σεξουαλική ζωή κάποιου/κάποιας ή τις σεξουαλικές του/της συνήθειες, τα σχόλια σε σχέση με τη σεξουαλική ζωή κάποιου/κάποιας. Αυτές είναι οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας. Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις όπου ο δράστης έχει μεγάλο θράσος και προβαίνει σε προτάσεις στο θύμα και μάλιστα έναντι χρηματικού αντιτίμου, για οποιουδήποτε είδους σεξουαλική πράξη.
Συμπερασματικά
Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί πως ο νόμος είναι αυστηρότερος με το δράστη σε περίπτωση που αυτός τελεί το αδίκημα σε βάρος ανηλίκων, οι οποίοι ως γνωστόν δεν έχουν διαμορφώσει τη προσωπικότητα τους, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τέτοιες απαράδεκτες ενέργειες, καθώς και όταν το αδίκημα τελείται στα πλαίσια εργασιακών σχέσεων, αφού επειδή υπάρχουν σχέσεις ιεραρχίας, το θύμα αισθάνεται ανύμπορο να αντιδράσει και ανέχεται τέτοιες συμπεριφορές για να συνεχίσει να έχει την εργασία του, ώστε να δύναται να βιοπορισθεί. Μάλιστα, ο νόμος τιμωρεί αυστηρά το δράστη αν τελεί το αδίκημα, εκμεταλλευόμενος την ανάγκη του θύματος να προσληφθεί σε μια εργασιακή θέση.
1 Σχόλιο