Τόπος τέλεσης της πράξης – Άρθρο 16

Κατά το άρθρο 16 του Ποινικού Κώδικα (ΠΚ), “Τόπος τέλεσης της πράξης θεωρείται ο τόπος όπου ο υπαίτιος διέπραξε ολικά ή μερικά την αξιόποινη ενέργεια ή παράλειψη, καθώς και ο τόπος όπου επήλθε ή, σε περίπτωση απόπειρας, έπρεπε να επέλθει σύμφωνα με την πρόθεση του δράστη”.

Σύμφωνα με την παραπάνω διάταξη, για τον προσδιορισμό του τόπου τέλεσης της αξιόποινης πράξης, λαμβάνονται υπόψη οι ακόλουθοι παράγοντες:

• Ο τόπος όπου ο υπαίτιος διέπραξε ολικά ή μερικά την αξιόποινη ενέργεια ή παράλειψη. Για παράδειγμα, αν κάποιος πυροβολήσει και σκοτώσει κάποιον άλλο, ο τόπος τέλεσης της πράξης είναι ο τόπος όπου εκτοξεύτηκε η σφαίρα.
• Ο τόπος όπου επήλθε η αξιόποινη συνέπεια. Για παράδειγμα, αν κάποιος δηλητηριάσει κάποιον άλλο, ο τόπος τέλεσης της πράξης είναι ο τόπος όπου ο δηλητηρεμένος υπέστη την ενέργεια.
• Ο τόπος όπου επρόκειτο να επέλθει η αξιόποινη συνέπεια, σε περίπτωση απόπειρας. Για παράδειγμα, αν κάποιος επιχειρήσει να δολοφονήσει κάποιον άλλο, ο τόπος τέλεσης της πράξης είναι ο τόπος όπου επρόκειτο να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του άλλου.

Σε περίπτωση που η αξιόποινη πράξη διαπράττεται εξ αποστάσεως, ο τόπος τέλεσης της πράξης είναι ο τόπος όπου ο υπαίτιος ενεργεί, ανεξάρτητα από τον τόπο όπου επέρχεται η συνέπεια. Για παράδειγμα, αν κάποιος στέλνει ηλεκτρονικό μήνυμα με απειλές σε κάποιον άλλο, ο τόπος τέλεσης της πράξης είναι ο τόπος όπου ο υπαίτιος στέλνει το μήνυμα, ακόμα κι αν ο παραλήπτης βρίσκεται σε άλλο μέρος.

Η διάταξη του άρθρου 16 έχει ως σκοπό τον προσδιορισμό της τοπικής αρμοδιότητας των ποινικών δικαστηρίων. Σύμφωνα με το άρθρο 122 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ΚΠΔ), “η τοπική αρμοδιότητα του ποινικού δικαστηρίου προσδιορίζεται από τον τόπο όπου τελέστηκε το έγκλημα ή όπου κατοικεί ή διαμένει προσωρινά ο κατηγορούμενος όταν αρχίζει η ποινική δίωξη”. Ως εκ τούτου, ο τόπος τέλεσης της πράξης αποτελεί έναν από τους παράγοντες που καθορίζουν το δικαστήριο που θα δικάσει την υπόθεση.

Στην πράξη, η διάταξη του άρθρου 16 μπορεί να οδηγήσει σε ορισμένες δυσκολίες, ιδίως σε περιπτώσεις όπου η αξιόποινη πράξη διαπράττεται σε πολλούς διαφορετικούς τόπους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η τοπική αρμοδιότητα του ποινικού δικαστηρίου μπορεί να προσδιοριστεί με βάση το άρθρο 122 παρ. 3 του ΚΠΔ, το οποίο ορίζει ότι “η αρμοδιότητα του δικαστηρίου που έχει αρμοδιότητα να δικάσει την υπόθεση, σύμφωνα με τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων, λαμβάνεται υπόψη και όταν η πράξη τελέστηκε σε περισσότερους τόπους”.