Ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα με ένα αδέσποτο ζώο είναι ένα συμβάν που, παρότι λιγότερο συνηθισμένο, μπορεί να συμβεί. Συνήθως, τα τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν μεταξύ οχημάτων, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το αυτοκίνητο συγκρούεται με αδέσποτα ζώα.
Τροχαίο ατύχημα με αδέσποτο – Ποιες είναι οι πρώτες ενέργειες
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι οδηγοί που εμπλέκονται σε ατυχήματα με αδέσποτα ζώα μπορεί να βρεθούν σε δύσκολη θέση, διότι δεν ξέρουν πάντα πώς να δράσουν για να αποζημιωθούν για τυχόν ζημίες που υπέστησαν. Σε περίπτωση τέτοιου είδους ατυχήματος, πρώτο βήμα πρέπει να είναι η επικοινωνία με την τοπική αστυνομία, ώστε να καταγραφεί το συμβάν και να τεκμηριωθεί ότι η σύγκρουση προκλήθηκε λόγω της παρουσίας του ζώου στον δρόμο. Στη συνέχεια, πρέπει να διαπιστωθεί εάν το ζώο είναι ιδιοκτησία κάποιου ή αδέσποτο.
Εάν το ζώο έχει ιδιοκτήτη, ο υπεύθυνος για την αποζημίωση του οδηγού είναι ο ιδιοκτήτης του ζώου. Συνήθως, η ευθύνη του ιδιοκτήτη είναι αντικειμενική, προσδιορίζεται δηλαδή χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ενδεχόμενη ευθύνη του για το συμβάν. Υπάρχουν όμως εξαιρέσεις, όπως στην περίπτωση κατοικίδιων ζώων που χρησιμοποιούνται για φύλαξη, επάγγελμα ή διατροφή, όπου ο ιδιοκτήτης μπορεί να εξαιρεθεί από την υποχρέωση αποζημίωσης εάν αποδείξει ότι δεν φέρει ευθύνη για το συμβάν.
Ωστόσο, σε περίπτωση όπου το ζώο είναι αδέσποτο, ο νόμος 4039/2012 παρέχει σαφείς κανονισμούς για τη διαχείριση του. Σύμφωνα με το άρθρο 9 αυτού του νόμου, οι δήμοι έχουν την υποχρέωση να αναλαμβάνουν τη συλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Το άρθρο αναφέρει ότι για αυτόν τον σκοπό, θα συγκροτούνται ειδικά συνεργεία από άτομα που έχουν κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία στην αιχμαλώτιση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
Αυτό σημαίνει ότι οι δήμοι πρέπει να διασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία, τη σωματική ακεραιότητα και την περιουσία των πολιτών λόγω της περιαγωγής αδέσποτων ζώων. Ο δήμος έχει την ευθύνη να συλλέγει αυτά τα ζώα και να τα μεταφέρει σε κατάλληλα περιβάλλοντα, όπως καταφύγια ή άλλους ειδικά διαμορφωμένους χώρους.
Εάν ο δήμος παραλείψει να τηρήσει αυτήν την υποχρέωση, υπάρχει νομική ευθύνη σύμφωνα με τα άρθρα 105 και 106 του Ειδικού Νόμου για τη Δημόσια Διοίκηση (ΕισΝΔΔ). Αυτά τα άρθρα αναφέρουν ότι το δημόσιο είναι υπεύθυνο για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των δημοσίων αρχών κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας, και μπορεί να αποζημιώσει τους πληγέντες. Ωστόσο, αυτές οι διαφορές ρυθμίζονται από τα διοικητικά δικαστήρια.
Η αποζημίωση του οδηγού συνδέεται με την απόδειξη ορισμένων προϋποθέσεων για την αστική ευθύνη του δημοσίου. Συγκεκριμένα, αυτές οι προϋποθέσεις είναι:
- Υπάρξει παράνομη πράξη ή παράλειψη από τα δημόσια όργανα, συμπεριλαμβανομένων των υλικών ενεργειών τους.
- Υπάρχει ζημία που προκλήθηκε.
- Υπάρχει αιτιώδης σχέση μεταξύ της παράνομης πράξης ή παράλειψης και της ζημίας που προκλήθηκε.
Συνεπώς, ένας οδηγός που υπέστη ζημιά σε ένα ατύχημα με άγριο ζώο έχει το δικαίωμα να υποβάλει αγωγή κατά του δημοτικού δήμου για να αποζημιωθεί. Για να το πετύχει αυτό, θα πρέπει να αποδείξει τις εξής πληροφορίες:
- Την παράνομη παράλειψη του δήμου σχετικά με τη διαχείριση των άγριων ζώων που κυκλοφορούν εντός των δημοτικών ορίων.
- Τη ζημία που υπέστη ως αποτέλεσμα αυτής της παράλειψης.
- Την ύπαρξη αιτιώδους σχέσης μεταξύ της παράλειψης του δήμου και της ζημίας που υπέστη, χωρίς να απαιτείται ταυτόχρονα η απόδειξη της υπαιτιότητας των δημοτικών οργάνων.
Ο μεγαλύτερος παράγοντας που καθορίζει τη δυσκολία στην αποζημίωση του οδηγού σε περίπτωση συμμετοχής του σε ατύχημα με άγρια ζώα είναι η τοποθεσία του ατυχήματος. Πιο συγκεκριμένα, όταν ο ατυχήματος συμβαίνει σε έναν αυτοκινητόδρομο υψηλής κυκλοφορίας, ο οδηγός αντιμετωπίζει μεγαλύτερη δυσκολία στο να λάβει αποζημίωση. Αυτό ισχύει ειδικά όταν η συντήρηση του αυτοκινητοδρόμου έχει ανατεθεί σε μια ιδιωτική εταιρεία μέσω μιας σύμβασης με το δημόσιο.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι αναγκαίο να εξετάσετε τη σχετική σύμβαση παραχώρησης, η οποία συνήθως ρυθμίζει τα θέματα ευθύνης για ζημιές που προκαλούνται σε τρίτους. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, η νομολογία, δηλαδή οι αποφάσεις των ελληνικών πολιτικών και διοικητικών δικαστηρίων, επιμένει στην ευθύνη των δήμων για τον έλεγχο και την απομάκρυνση των αδέσποτων ζώων.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, για να λάβει αποζημίωση ο οδηγός που εμπλέκεται σε τροχαίο ατύχημα με άγρια ζώα, πρέπει να ασκήσει αγωγή κατά του αρμόδιου δήμου στην περιοχή όπου συνέβη το ατύχημα. Αυτός ο δήμος είναι υπεύθυνος για την αποζημίωση των υλικών ή σωματικών ζημιών του οδηγού. Ακόμη και όταν η διαχείριση του αυτοκινητοδρόμου έχει ανατεθεί σε ιδιώτες, η ευθύνη για την περισυλλογή των αδέσποτων ζώων παραμένει στον αρμόδιο δήμο.
