Το επίδομα στέγασης αναφέρεται σε ένα προνοιακό πρόγραμμα που παρέχει επιδότηση για το ενοίκιο σε νοικοκυριά που ενοικιάζουν την πρώτη τους κατοικία. Έχει συνολικό ετήσιο προϋπολογισμό 300 εκατομμύρια ευρώ και απευθύνεται σε 260.000 νοικοκυριά. Αυτό το πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου είναι επίσης γνωστό ως στεγαστικό επίδομα ή επιδότηση ενοικίου.
Το επίδομα στέγασης παρέχεται με σκοπό τη δημιουργία ενός συνεκτικού πλαισίου στεγαστικής πολιτικής. Επίσης, στοχεύει να εδραιώσει ένα αποτελεσματικό σύστημα προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που καταδεικνύουν την ανάγκη για τη χορήγηση του επιδόματος στέγασης:
- Σύμφωνα με την Eurostat, το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα για τον Ιανουάριο του 2022 ανήλθε στο 13,3%. Επίσης, το ποσοστό ανεργίας για νέους κάτω των 25 ετών αντιστοιχεί στο 31,4%, παρουσιάζοντας ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας στην ΕΕ.
- Η Eurostat επίσης εκτιμά ότι το 83,1% των ενοικιαστών δαπανά πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για στέγαση, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ-27 είναι 25,1%.
- Οι ζητούμενες τιμές ενοικίων, ιδίως στα προάστια της Αθήνας, έχουν αυξηθεί κατά 20-30% τα τελευταία 3 χρόνια, σύμφωνα με τον δείκτη τιμών του Spitogatos.
Για να δικαιούται κάποιος το επίδομα στέγασης, πρέπει να πληροί ορισμένα κριτήρια σχετικά με το εισόδημα, την ακίνητη περιουσία και τη διαμονή στην Ελλάδα.
- Εισοδηματικά Κριτήρια: Για να καθοριστεί το εισοδηματικό όριο, λαμβάνεται υπόψη η τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φόρου εισοδήματος (Ε1). Υπάρχει ένα συγκεκριμένο όριο εισοδήματος που δεν πρέπει να υπερβαίνεται για να γίνει κάποιος δικαιούχος του επιδόματος στέγασης.
Για ένα μονοπρόσωπο νοικοκυριό, το συνολικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 7.000€ ετησίως. Για ένα νοικοκυριό με δύο ενήλικα μέλη, το συνολικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10.500€ ετησίως. Προστίθενται επιπλέον ποσά για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού.
Επίσης, το ετήσιο εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 21.000€ για να δικαιούται κάποιος το επίδομα στέγασης. Σημειώνεται ότι ορισμένες παροχές όπως το επίδομα παιδιού, το μη ανταποδοτικό αναπηρικό επίδομα και το επίδομα αναδοχής δεν λαμβάνονται υπόψη στο εισοδηματικό όριο.
Αυτά είναι ορισμένα από τα βασικά στοιχεία σχετικά με το επίδομα στέγασης και τα κριτήρια για να δικαιούται κάποιος την επιδότηση ενοικίου.
Κριτήρια για την αξιολόγηση της περιουσίας
Ακίνητη περιουσία – Για να είστε δικαιούχος επιδότησης στέγασης, δεν πρέπει να κατέχετε ακίνητη ιδιοκτησία με φορολογητέα αξία που υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο.
Συγκεκριμένα, η φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας ενός μονοπρόσωπου νοικοκυριού πρέπει να είναι μικρότερη από 120.000€ για να δικαιούστε επιδότηση ενοικίου. Αυτή η αξία αυξάνεται κατά 15.000€ για κάθε πρόσθετο μέλος. Ωστόσο, ένα νοικοκυριό με 5 ή περισσότερα μέλη πρέπει να έχει τη φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του μικρότερη από 180.000€ για να δικαιούται επιδότηση.
Σημειώνεται ότι οι νέες αντικειμενικές αξίες του 2022 μπορεί να καταστήσουν πολλούς ανθρώπους δικαιούχους της επιδότησης στέγασης.
Περιουσιακά τεκμήρια – Υπάρχει επίσης ένα ανώτατο όριο για τους τόκους των καταθέσεων του νοικοκυριού, όπως αναφέρεται στο Ε1.
Το όριο των καταθέσεων και η τρέχουσα αξία ομολόγων, μετοχών κλπ. ορίζονται ως εξής:
- Δεν μπορεί να υπερβαίνουν τα 7.000€ για ένα μονοπρόσωπο νοικοκυριό, με αύξηση 3.500€ για κάθε επιπλέον μέλος.
- Σε μια μονογονεϊκή οικογένεια, για το πρώτο ανήλικο μέλος ορίζεται μια προσαύξηση 7.000€ και για κάθε επόμενο ανήλικο 3.500€.
- Για νοικοκυριά με ανήλικα παιδιά που δεν απολαμβάνουν προστασία, προστίθενται 7.000€ για κάθε παιδί χωρίς προστασία.
Επίσης, υπάρχει ένα όριο στο εισόδημα που προέρχεται από αυτά τα περιουσιακά τεκμήρια. Το εισόδημα από τα τεκμήρια (ομόλογα, μετοχές) δεν μπορεί να υπερβαίνει το μέσο ετήσιο επιτόκιο των τραπεζικών καταθέσεων. Ο τύπος που χρησιμοποιείται είναι ο εξής:
Ετήσιο Εισόδημα (τεκμήρια) <= Όριο Καταθέσεων * Μέσο Ετήσιο Επιτόκιο Καταθέσεων
Τον Δεκέμβριο του 2021, το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων με διάρκεια έως 1 έτος από νοικοκυριά ήταν 0,14%.
Έτσι, ένα νοικοκυριό με δύο μέλη μπορεί να έχει περιουσιακά τεκμήρια αξίας έως 10.500€ για να θεωρηθεί δικαιούχος της επιδότησης ενοικίου. Επιπλέον, το εισόδημα του νοικοκυριού από αυτά τα τεκμήρια δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10.500 * 0,14 / 100 ή 14,70€.
2.3. Κριτήρια Διαμονής Προϋπόθεση για τη χορήγηση της επιδότησης ενοικίου είναι ο αιτών να διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα για τα τελευταία 5 χρόνια. Η απόδειξη της διαμονής κατά την εν λόγω περίοδο γίνεται μέσω των Ε1 για τα αντίστοιχα έτη, ή με άλλα αποδεκτά δικαιολογητικά.
Στην περίπτωση των υπηκόων τρίτων χωρών, εκτός από τους συμπατριώτες και τους πολίτες της ΕΕ, απαιτείται ο δικαιούχος και τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού να έχουν μόνιμη διαμονή στην Ελλάδα για τουλάχιστον 12 έτη.
Ποια νοικοκυριά εξαιρούνται από το πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου; Υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες νοικοκυριών που εξαιρούνται από το πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου:
- Νοικοκυριά που ήδη συμμετέχουν σε άλλα προγράμματα επιδότησης ή κάλυψης ενοικίου, όπως η στεγαστική συνδρομή ανασφάλιστων ηλικιωμένων.
- Περιπτώσεις μη ηλεκτροδοτούμενων κατοικιών ή μισθώσεων μέρους κατοικίας.
- Δεν επιτρέπονται μισθώσεις κατοικίας από συγγενείς πρώτου βαθμού, συζύγους ή πρώην συζύγους και συμπαραστάτες.
- Νοικοκυριά που έχουν μισθώσει κατοικία που τους παραχωρήθηκε εντός των τελευταίων 3 ετών πριν από την υποβολή της αίτησης.
- Εξετάζονται επίσης πρόσθετα στοιχεία από τις εκκαθαρισμένες δηλώσεις φορολογίας εισοδημάτων των νοικοκυριών για τη χορήγηση της στεγαστικής επιδότησης. Συγκεκριμένα, δεν είναι δικαιούχα νοικοκυριά που:
- Υπάγονται στις διατάξεις του φόρου πολυτελούς διαβίωσης.
- Δηλώνουν έξοδα για αμοιβές πληρωμάτων αναψυχής σκαφών.
- Δηλώνουν δαπάνες για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία άνω των 1.500 ευρώ.
- Έχουν δαπάνες στο Ε1 που αφορούν οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και άλλο προσωπικό.
Πόσο είναι το επίδομα ενοικίου;
Αν το νοικοκυριό που υποβάλλει την αίτηση πληροί τα παραπάνω κριτήρια, δικαιούται τη χορήγηση ενός στεγαστικού επιδόματος. Το ύψος του επιδόματος ενοικίου εξαρτάται στην πραγματικότητα από τη δομή του εκάστοτε νοικοκυριού. Πιο συγκεκριμένα:
- Για τον δικαιούχο, το επίδομα ανέρχεται σε 70€ ανά μήνα.
- Για κάθε επιπρόσθετο μέλος του νοικοκυριού, υπάρχει προσαύξηση των 35€ ανά μήνα.
- Σε μονογονεϊκές οικογένειες, υπάρχει επιπλέον αύξηση του επιδόματος κατά 35€ ανά μήνα.
- Σε νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, χορηγείται επιπλέον προσαύξηση κατά 35€ ανά μήνα για κάθε ένα από τα απροστάτευτα τέκνα.
Σημειώνεται ότι, ανεξάρτητα από τη σύνθεση του νοικοκυριού, το μέγιστο όριο του στεγαστικού επιδόματος ορίζεται στα 210€ ανά μήνα.
Για να υπολογίσετε το επίδομα ενοικίου, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το εργαλείο που παρέχεται από το fpress.gr, εισάγοντας τα κριτήρια που αναφέρθηκαν προηγουμένως, προκειμένου να δείτε αν δικαιούστε και ποιο ποσό επιδόματος σας αναλογεί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το στεγαστικό επίδομα είναι αφορολόγητο. Αυτό σημαίνει ότι δεν θεωρείται εισόδημα και δεν μπορεί να κατασχεθεί. Επομένως, δεν λαμβάνεται υπόψη στον καθορισμό της εισοδηματικής σας ενίσχυσης ή στα εισοδηματικά όρια για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και το Επίδομα Παιδιού.
Ποια είναι τα απαραίτητα δικαιολογητικά; Για να λάβετε το στεγαστικό επίδομα, θα πρέπει να ακολουθήσετε ορισμένες συγκεκριμένες ενέργειες:
Αρχικά, απαιτείται η δήλωση του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου συμβολαίου από τον λογιστή του εκμισθωτή και η αποδοχή του από εσάς. Για να αποδεχθείτε τη δήλωση, θα πρέπει να συνδεθείτε στο TaxisNet χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς σας κωδικούς.
Σημειώνεται ότι το μισθωτήριο συμβόλαιο θα πρέπει να είναι έγκυρο κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και καθ’ όλη τη διάρκεια της χορήγησης του επιδόματος.
Εάν σχεδιάζετε να ξεκινήσετε νέα μίσθωση, σας συνιστούμε να ενημερωθείτε για τα υπόλοιπα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την ενοικίαση ακινήτου.
Απαιτείται επίσης ένας λογαριασμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας της μισθωμένης κατοικίας. Ωστόσο, θα πρέπει να μεταφέρετε τους λογαριασμούς υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στο όνομά σας πριν υποβάλετε αίτηση για το επίδομα ενοικίου.
Εκτός από αυτά, συνολικά τα δικαιολογητικά που απαιτούνται από τους δήμους ή τα κέντρα κοινότητας περιλαμβάνουν:
- Στην περίπτωση που υπάρχει διασταύρωση πληροφοριών, απαιτούνται τα αντίστοιχα δικαιολογητικά για την επιβεβαίωση των στοιχείων.
- Για τον έλεγχο του κριτηρίου διαμονής, απαιτείται η υποβολή των δηλώσεων Ε1 ή άλλων αποδεκτών δικαιολογητικών για τα προηγούμενα πέντε έτη.
- Εάν είστε πολίτης τρίτης χώρας, απαιτείται η προσκόμιση της άδειας παραμονής για την αντίστοιχη χρονική περίοδο που απαιτείται.
Αυτά είναι τα βασικά δικαιολογητικά που απαιτούνται για την χορήγηση του επιδόματος ενοικίου. Ωστόσο, συνιστούμε να επικοινωνήσετε με τις αρμόδιες αρχές ή να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα τους για να λάβετε πλήρη και ενημερωμένη πληροφόρηση σχετικά με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά στην περιοχή σας.
Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τρόποι για να υποβάλετε αίτηση για επίδομα στέγασης, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκετε:
Μονογονεϊκή οικογένεια και νοικοκυριό με απροστάτευτα τέκνα: Σε αυτήν την περίπτωση, η αίτηση πρέπει να υποβληθεί απευθείας στους Δήμους/Κέντρα Κοινοτήτων με φυσική παρουσία. Θα πρέπει να επισκεφθείτε τον τοπικό Δήμο ή το Κέντρο Κοινότητας και να υποβάλετε την αίτηση εκεί.
Όλες οι άλλες περιπτώσεις: Αν ανήκετε σε οποιαδήποτε άλλη κατηγορία, μπορείτε να υποβάλετε την αίτηση ηλεκτρονικά μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του επιδόματος. Θα πρέπει να συνδεθείτε στην πλατφόρμα χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς σας κωδικούς TaxisNet και να συμπληρώσετε την αίτηση online.