Μετά από το δυστυχές γεγονός του θανάτου ενός ανθρώπου οι κληρονόμοι του καλούνται να πραγματοποιήσουν τα νόμιμα ώστε να αποκτήσουν τα περιουσιακά οφέλη από τα όσα άφησε πίσω του ο θανών. Επισημαίνεται, πως είναι σημαντικό να ακολουθηθούν όπως νομικά προβλέπεται, οι διαδικασίες που θα διευκολύνουν τους κληρονόμους του ως προς τα κληρονομικά τους δικαιώματα.
Θα λέγαμε πως οι βασικότερες διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν είναι η έκδοση κληρονομητηρίου, η δημοσίευσης της διαθήκης του θανόντος και η κήρυξη της ανευρεθείσας διαθήκης ως κυρίας. Σημαντική προθεσμία που θα πρέπει να έχει πάντοτε υπόψιν ο κληρονόμος είναι αυτή της προθεσμίας των τεσσάρων μηνών για την αποποίηση της κληρονομιάς καθώς σε περίπτωση που η κληρονομιά έχει παθητικό η συγκεκριμένη προθεσμία θα πρέπει να τηρηθεί ευλαβικά από τον κληρονόμο καθώς μετά τη παρέλευση της, ακολουθεί αναπόφευκτα η πλασματική αποδοχή της κληρονομιάς.
Το κληρονομητήριο είναι ένα σημαντικό νομικό έγγραφο που επιβεβαιώνει την κληρονομική ιδιότητα των δικαιούχων. Εκδίδεται από το ειρηνοδικείο και χρησιμοποιείται για τη νόμιμη διαχείριση της κληρονομιάς από τους κληρονόμους. Είναι απαραίτητο σε περιπτώσεις που οι κληρονόμοι χρειάζεται να αποδείξουν τα δικαιώματά τους επί της κληρονομίας, είτε για να μεταβιβάσουν περιουσιακά στοιχεία είτε για να διεκπεραιώσουν άλλες διαδικασίες που αφορούν την κληρονομική περιουσία.
Διαδικασία Έκδοσης Κληρονομητηρίου
Η διαδικασία για την έκδοση κληρονομητηρίου ξεκινάει με την κατάθεση αίτησης στο αρμόδιο ειρηνοδικείο από τους κληρονόμους ή τον εκτελεστή της διαθήκης. Η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τον θανόντα, τους κληρονόμους και τα περιουσιακά στοιχεία που περιλαμβάνονται στην κληρονομιά.
Ακολουθεί η εξέταση της αίτησης από το ειρηνοδικείο. Αν δεν υπάρχουν αντιρρήσεις, το κληρονομητήριο εκδίδεται και παραδίδεται στους κληρονόμους. Με το έγγραφο αυτό, οι κληρονόμοι μπορούν να ολοκληρώσουν τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, όπως ακίνητα ή καταθέσεις σε τράπεζες.
Πότε Χρειάζεται το Κληρονομητήριο
Το κληρονομητήριο είναι απαραίτητο σε πολλές περιπτώσεις. Αν και δεν απαιτείται πάντα, είναι συνήθως απαραίτητο στις εξής περιπτώσεις:
- Μεταβίβαση ακινήτων: Όταν οι κληρονόμοι επιθυμούν να μεταβιβάσουν ακίνητα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία του θανόντα.
- Διαχείριση τραπεζικών λογαριασμών: Για την απόσυρση χρημάτων ή τη διαχείριση καταθέσεων που είχαν γίνει στο όνομα του θανόντα.
- Ορισμός μεριδούχων κληρονόμων: Όταν η διαθήκη δεν έχει καταθέσει επαρκή στοιχεία, το κληρονομητήριο μπορεί να ορίσει ποιοι είναι οι νόμιμοι κληρονόμοι.
- Διαφορές μεταξύ κληρονόμων: Εάν προκύψουν διαφωνίες για τα δικαιώματα στην κληρονομιά, το κληρονομητήριο αποτελεί την επίσημη απόδειξη για τα δικαιώματα κάθε κληρονόμου.
Χρόνος Έκδοσης
Η έκδοση του κληρονομητηρίου μπορεί να διαρκέσει από μερικές εβδομάδες έως μερικούς μήνες, ανάλογα με την πολυπλοκότητα της υπόθεσης. Αν υπάρχουν διαφωνίες ή αν χρειάζεται να διευθετηθούν νομικά ζητήματα, η διαδικασία μπορεί να καθυστερήσει περαιτέρω. Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν δικηγόρο που ειδικεύεται στο κληρονομικό δίκαιο για να βεβαιωθείτε ότι η διαδικασία θα προχωρήσει ομαλά.
Ευρωπαϊκό Κληρονομητήριο
Στις περιπτώσεις που η κληρονομιά περιλαμβάνει περιουσιακά στοιχεία σε διάφορα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ευρωπαϊκό κληρονομητήριο μπορεί να εκδοθεί. Αυτό το έγγραφο, που καθιερώθηκε με τον Κανονισμό της ΕΕ 650/2012, επιτρέπει στους κληρονόμους να διαχειριστούν περιουσιακά στοιχεία σε περισσότερα από ένα κράτη-μέλη της ΕΕ χωρίς να χρειαστεί να εκδοθούν ξεχωριστά κληρονομητήρια σε κάθε χώρα.
Κόστος Έκδοσης
Το κόστος έκδοσης κληρονομητηρίου ποικίλει ανάλογα με την περιουσία και την πολυπλοκότητα της υπόθεσης. Τα τέλη περιλαμβάνουν τα έξοδα δικαστικής διαδικασίας, τα παράβολα και την αμοιβή του δικηγόρου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 300 και 1.000 ευρώ, αλλά μπορεί να αυξηθεί εάν υπάρχουν νομικές αντιδικίες.
Συμβουλές για την Έκδοση Κληρονομητηρίου
- Νομική Υποστήριξη: Είναι σημαντικό να έχετε την υποστήριξη ενός εξειδικευμένου δικηγόρου για να αποφύγετε νομικές παγίδες.
- Συγκέντρωση Στοιχείων: Βεβαιωθείτε ότι έχετε συλλέξει όλα τα απαραίτητα έγγραφα, όπως το πιστοποιητικό θανάτου και την αποδοχή κληρονομιάς.
- Αναμονή: Προετοιμαστείτε για πιθανή καθυστέρηση στη διαδικασία έκδοσης, ειδικά αν υπάρχουν αντικείμενα μεγάλης αξίας στην κληρονομιά.
Συμπέρασμα
Το κληρονομητήριο είναι ένα ζωτικό έγγραφο που διασφαλίζει τη νόμιμη διαχείριση και μεταβίβαση της κληρονομιάς. Είναι απαραίτητο για την αποφυγή νομικών διαφορών και για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των κληρονόμων. Ανάλογα με τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις σας, η έκδοση ενός κληρονομητηρίου μπορεί να σας προσφέρει ασφάλεια και σιγουριά στη διαχείριση της κληρονομιάς.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του κληρονομητηρίου και ποια είναι η χρησιμότητα του;
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, που ο κληρονόμος καλείται να αποδείξει το κληρονομικό του δικαίωμα, για να μπορέσει να καρπωθεί τη κληρονομιά που του προσπορίζεται. Το κληρονομητήριο είναι το απαραίτητο πιστοποιητικό, δια του οποίου αποδεικνύεται το κληρονομικό δικαίωμα του κληρονόμου. Εκ του νόμου παρέχεται μαχητό τεκμήριο πως ο κληρονόμος καλείται να αποκτήσει από τη κληρονομιά ότι αναγράφεται στο κληρονομητήριο. Η διαδικασία για την έκδοση κληρονομητηρίου είναι ξεχωριστή σε σχέση με τις διαδικασίες της δημοσίευσης διαθήκης και της κήρυξης διαθήκης κυρίας. Με τη διαδικασία της δημοσίευσης διαθήκης καθίσταται γνωστή μια διαθήκη με τη δημοσίευση της. Με το να κηρυχθεί κύρια μια διαθήκη επιτυγχάνεται να μη μπορεί να προσβληθεί το κύρος της μετά από 5 έτη.
Το κληρονομητήριο εκδίδεται από τον γραμματέα του δικαστηρίου της κληρονομιάς μετά από δικαστική απόφαση και αναφέρει αναλυτικά τα δικαιώματα των κληρονόμων, των κληροδόχων καθώς και των καταπιστευματοδόχων καθώς και των εκτελεστών διαθήκης αν υπάρχουν. Κάθε δικαιοπραξία τρίτου προσώπου που βασίστηκε στο κληρονομητήριο είναι ισχυρή καθώς υφίσταται μαχητό τεκμήριο ισχύος τον αναγραφόμενων στο συγκεκριμένο πιστοποιητικό.
Αν οι κληρονόμοι είναι περισσότεροι από ένας, παρέχεται κοινό κληρονομητήριο ανεξάρτητα από το ποιος θα πραγματοποιήσει την αίτηση για έκδοση του. Κατά τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας, στο δικαστήριο της κληρονομιάς πραγματοποιείται η κατάθεση της αιτήσεως για την έκδοση κληρονομητηρίου. Το αρμόδιο δικαστήριο είναι το Ειρηνοδικείο, στη περιφέρεια του οποίου είχε ο θανών (κληρονομούμενος) κατά το χρόνο που απεβίωσε τη τελευταία κατοικία του ή τη τελευταία διαμονή του και σε περίπτωση που δεν είχε ο θανών διαμονή, αρμόδιο είναι το Ειρηνοδικείο Αθηνών.
Τι θα πρέπει να εμπεριέχει η αίτηση για την έκδοση κληρονομητηρίου;
Η αίτηση για έκδοση κληρονομητηρίου θα πρέπει 1)να μνημονεύει το τόπο και το χρόνο θανάτου του κληρονομούμενου,2) τη διαθήκη στην οποία βασίζει το κληρονομικό του δικαίωμα ή σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη να αναφέρεται ο συγγενικός δεσμός με τον θανόντα που οδηγεί στο κληρονομικό δικαίωμα του αιτούντα – κληρονόμου,3) σε περίπτωση που η αίτηση πραγματοποιείται από μη δικαιούχο διάδικο να γίνεται επίκληση πως ο αληθινός δικαιούχος έχει αποδεχτεί τη κληρονομιά, 4) να γίνεται αναφορά όλων όσων αποκτούν κληρονομικό δικαίωμα, 5) να πραγματοποιείται αναφορά της κληρονομικής μερίδας και των αντικειμένων των δικαιούχων, 6) τυχόν όρων ή περιορισμών της κληρονομιάς στους κληρονόμους, 7) να επισημαίνεται ενδεχόμενη υποχρέωση σε συνεισφορά.
Ποια είναι τα πρόσωπα που δικαιούνται να προβούν σε αίτηση για έκδοση κληρονομητηρίου;
Τα πρόσωπα που δικαιούνται να προβούν σε αίτηση στο δικαστήριο για να εκδοθεί κληρονομητήριο είναι ο κληρονόμος του θανόντος κληρονομούμενου, ο καταπιστευματοδόχος, ο κληροδόχος, ο εκτελεστής διαθήκης, ο κληρονόμος του κληρονόμου, οι δανειστές της κληρονομιάς που έχουν δικαίωμα σε αναγκαστική εκτέλεση, ο κληροδόχος, οι δανειστές του κληρονόμου, καταπιστευματοδόχου, η κληροδόχου, ο σύνδικος της πτώχευσης κληρονόμου, κληροδόχου ή καταπιστευματοδόχου καθώς και ο αγοραστής της κληρονομιάς.
Ποια είναι τα αναγκαία πιστοποιητικά που θα πρέπει να προσκομιστούν στο Ειρηνοδικείο κατά τη συζήτηση της αίτησης για χορήγηση κληρονομητηρίου;
Αναγκαία είναι η προσκόμιση στο Δικαστήριο κατά τη συζήτηση της αίτησης 1) της Ληξιαρχικής πράξης θανάτου του αποβιώσαντος, 2) του Πιστοποιητικού πλησιεστέρων συγγενών του θανόντος, 3) του Πιστοποιητικού περί μη δημοσίευσης διαθήκης, που θα πρέπει να έχει ημερομηνία έκδοσης που να καλύπτει τη δικάσιμο, 4) του Πιστοποιητικού περί μη αποποίησης κληρονομικού δικαιώματος, που θα πρέπει και αυτό να έχει ημερομηνία έκδοσης που να καλύπτει τη δικάσιμο, 5) του Πιστοποιητικού περί μη αμφισβήτησης κληρονομικού δικαιώματος και πάλι με ημερομηνία έκδοσης που να καλύπτει τη δικάσιμο. Έπειτα, ο αρμόδιος Ειρηνοδίκης ελέγχει τη νομιμότητα των εγγράφων και εκδίδει το κληρονομητήριο. Κατά της απόφασης που διατάσσει την χορήγηση του κληρονομητηρίου στον αιτούντα, υπάρχει δυνατότητα να ασκηθεί έφεση μέσα σε διάστημα είκοσι ημερών από τη δημοσίευση του.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, το κληρονομητήριο αποτελεί ένα αναγκαίο πιστοποιητικό που εκδίδεται από το αρμόδιο ειρηνοδικείο και είναι χρήσιμο για κάθε κληρονόμο. Επισημαίνεται, πως θα πρέπει να ακολουθηθεί με τυπικότητα η διαδικασία που απαιτεί ο νόμος ώστε να υπάρχουν όλα τα αναγκαία πιστοποιητικά τόσο κατά το χρονικό σημείο της κατάθεσης της αιτήσεως για έκδοση κληρονομητηρίου, όσο και κατά τη συζήτηση της υποθέσεως στο Ειρηνοδικείο. Οι άλλες δύο διαδικασίες δηλαδή η δημοσίευση διαθήκης και η κήρυξη διαθήκης κυρίας θα πρέπει να ακολουθηθούν ξεχωριστά.
1 Σχόλιο