Η προσημείωση υποθήκης είναι μια εγγυητική πράξη με την οποία ο δανειολήπτης παραχωρεί στον δανειστή το δικαίωμα να προχωρήσει σε αναγκαστική εκποίηση της περιουσίας του, σε περίπτωση που δεν καταφέρει να εκπληρώσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις. Η προσημείωση υποθήκης, αποτελεί υποθήκη υπό διπλή αναβλητική αίρεση, αφενός τη τελεσίδικη επιδίκαση της ασφαλιζόμενης απαίτησης στον προσημειούχο δανειστή και την εμπρόθεσμη σε υποθήκη, εντός ενενήντα (90) ημερών.
Η προσημείωση υποθήκης μπορεί να χορηγηθεί για την εξασφάλιση οποιουδήποτε είδους δανείου, όπως δάνεια για αγορά ακινήτου, δάνεια για επιχειρηματικές δραστηριότητες, δάνεια για σπουδές κ.ά.
Η προσημείωση υποθήκης γίνεται εγγράφως, πραγματοποιείται μετά από δικαστήριο και καταχωρείται στο Υποθηκοφυλακείο/ Κτηματολόγιο. Η καταχώριση της προσημείωσης υποθήκης παρέχει στον δανειστή ασφάλεια, καθώς του δίνει το δικαίωμα να προχωρήσει σε αναγκαστική εκποίηση της περιουσίας του δανειολήπτη, σε περίπτωση που αυτός δεν καταφέρει να εκπληρώσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις.
Η λειτουργία της προσημείωσης υποθήκης είναι η εξής:
Ο δανειολήπτης χορηγεί στον δανειστή το δικαίωμα να προχωρήσει σε αναγκαστική εκποίηση της περιουσίας του, σε περίπτωση που δεν καταφέρει να εκπληρώσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις.
Η προσημείωση υποθήκης γίνεται εγγράφως, μετά από δικαστήριο και καταχωρείται στο Υποθηκοφυλακείο.
Η καταχώριση της προσημείωσης υποθήκης παρέχει στον δανειστή ασφάλεια, καθώς του δίνει το δικαίωμα να προχωρήσει σε αναγκαστική εκποίηση της περιουσίας του δανειολήπτη, σε περίπτωση που αυτός δεν καταφέρει να εκπληρώσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις.
Η προσημείωση υποθήκης είναι ένα σημαντικό νομικό εργαλείο που μπορεί να προσφέρει ασφάλεια τόσο στον δανειστή όσο και στον δανειολήπτη. Ο δανειστής έχει την ασφάλεια ότι θα μπορέσει να εισπράξει το χρέος του, σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν καταφέρει να το εκπληρώσει, ενώ ο δανειολήπτης μπορεί να εξασφαλίσει ένα δάνειο με χαμηλότερο επιτόκιο, καθώς ο δανειστής έχει μεγαλύτερη ασφάλεια.
Στην Ελλάδα, η προσημείωση υποθήκης ρυθμίζεται από τα άρθρα 1274 επ.του Αστικού Κώδικα.
Οι διατάξεις των άρθρων 1276, 1277, 1278 ΑΚ και 28 παρ. 2 ΕισΝΚΠολΔ ρυθμίζουν το ζήτημα της προσημείωσης υποθήκης.
Άρθρο 1276 ΑΚ
Η προσημείωση υποθήκης είναι εμπράγματο δικαίωμα υποθήκης υπό αναβλητική αίρεση, που πληρούται με την τελεσίδικη επιδίκαση της απαιτήσεως.
Άρθρο 1277 ΑΚ
Η προσημείωση υποθήκης γίνεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο, το οποίο καταχωρείται στο οικείο Υποθηκοφυλακείο.
Άρθρο 1278 ΑΚ
Η προσημείωση υποθήκης ισχύει για 10 έτη από την καταχώρισή της.
Άρθρο 28 παρ. 2 ΕισΝΚΠολΔ
Η προσημείωση υποθήκης αποτελεί εμπράγματο δικαίωμα υποθήκης υπό αναβλητική αίρεση, που πληρούται με την τελεσίδικη επιδίκαση της απαιτήσεως με αναδρομικά αποτελέσματα από την ημέρα της εγγραφής της προσημείωσης.
Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ότι η προσημείωση υποθήκης είναι ένα εμπράγματο δικαίωμα που παρέχει στον προσημειούχο δανειστή το δικαίωμα να προχωρήσει σε αναγκαστική εκποίηση του ακινήτου που έχει προσημειωθεί, σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν καταφέρει να εκπληρώσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις. Η προσημείωση υποθήκης αποτελεί έμμεση εξασφάλιση του δανειστή, καθώς δεν παρέχει στον ίδιο το δικαίωμα να προχωρήσει σε αναγκαστική εκποίηση του ακινήτου, αλλά μόνο στον εκτελεστή δικαστικής απόφασης.
Η προσημείωση υποθήκης είναι ένα ισχυρό νομικό εργαλείο που μπορεί να προσφέρει ασφάλεια στον δανειστή, καθώς του δίνει τη δυνατότητα να εισπράξει το χρέος του, σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν καταφέρει να το εκπληρώσει.
Ακολουθούν ορισμένα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της προσημείωσης υποθήκης:
Πλεονεκτήματα:
Προσφέρει ασφάλεια στον δανειστή
Μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερο επιτόκιο δανείου
Είναι ένα ευέλικτο νομικό εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εξασφάλιση οποιουδήποτε είδους δανείου
Μειονεκτήματα:
Μπορεί να περιορίσει την οικονομική ελευθερία του δανειολήπτη
Μπορεί να οδηγήσει σε αναγκαστική εκποίηση της περιουσίας του δανειολήπτη, σε περίπτωση που αυτός δεν καταφέρει να εκπληρώσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις
Εάν σκέφτεστε να λάβετε ένα δάνειο με προσημείωση υποθήκης, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν δικηγόρο για να σας ενημερώσει για τα δικαιώματά σας και τις υποχρεώσεις σας.