Διαζύγιο ποιος φεύγει από το σπίτι; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα που πολλοί εντολείς θέτουν, βρίσκεται στις διατάξεις για την οικογενειακή στέγη, οι οποίες ωστόσο έχουν προσωρινό χαρακτήρα και ισχύουν για το διάστημα της διάστασης, μέχρι να εκδοθεί απόφαση διαζυγίου. Το πως θα ρυθμιστεί η χρήση της οικογενειακής στέγης μετά τη διακοπή της συμβίωσης, γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 1393 ΑΚ, με επίκεντρο τη προστασία της οικογένειας και το συμφέρον των τέκνων των συζύγων. Με τη διάταξη αυτή, το δικαστήριο έχει τη δυνατότητα να προβεί σε παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης στον ένα σύζυγο, ακόμα και αν δεν έχει εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα στο ακίνητο. Η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει βέβαια προσωρινό χαρακτήρα και παύει με τη λύση του γάμου. Η έκδοση της αποφάσεως διαζυγίου καταργεί την ισχύ της αποφάσεως του Δικαστηρίου περί ρύθμισης της χρήσεως της οικογενειακής στέγης και ο σύζυγος που έχει απομακρυνθεί από τη κατοικία, δικαιούται να την αναζητήσει εφόσον βέβαια συνδέεται με αυτή με εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα.
Διαζύγιο ποιος φεύγει από το σπίτι – Οικογενειακή στέγη
Σύμφωνα με το άρθρο 1393 ΑΚ, ως οικογενειακή στέγη ορίζεται το ακίνητο που έχουν επιλέξει να χρησιμοποιούν οι σύζυγοι ως κοινή διαμονή τους. Η έννομη σχέση που συνδέει τον κάθε σύζυγο με το συγκεκριμένο ακίνητο που έχουν επιλέξει και αποτελεί την οικογενειακή στέγη τους, είναι νομικά αδιάφορη. Ως εκ τούτου, το ακίνητο που αποτελεί την οικογενειακή στέγη μπορεί να ανήκει είτε στον ένα σύζυγο, είτε στον άλλον, είτε σε κάποιον τρίτο. Αρκεί όμως, να αποτελεί τη κύρια διαμονή του ζεύγους και όχι δευτερεύουσα/εξοχική κατοικία. Και έρχεται ό ενας γονιός στη δύσκολη θέση να φύγει από το σπίτι. Αρκετές μεταφορές με μικρό φορτηγό ή μετακομίσεις γίνονται λόγω διαζυγίων.
Η ρύθμιση της χρήσης της οικογενειακής στέγης, μετά από τη διακοπή της συμβίωσης του ζεύγους ρυθμίζεται είτε συναινετικά, είτε σύμφωνα με το άρθρο 1393 ΑΚ μετά από αγωγή κατά τη διαδικασία των γαμικών διαφορών ή μετά από αίτηση ασφαλιστικών μέτρων για προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης σύμφωνα με το άρθρο 735 ΚΠολΔ. Μέχρι να εκδοθεί απόφαση από αυτές τις διαδικασίες, ο σύζυγος που δεν είναι κύριος ή νομέας του ακινήτου διαμένει νομίμως σε αυτό όπως ορίζεται εκ των άρθρων 1386ΑΚ, 1393 ΑΚ και 361 ΑΚ. Αν λοιπόν αρνείται να αποδώσει τη χρήση της οικογενειακής στέγης στον άλλον σύζυγο, που είναι ο κύριος και νομέας του ακινήτου, δε διαπράττει αντιποίηση νομής καθώς είναι κάτοχος λόγω της έννομης σχέσης του γάμου. Ο σύζυγος λοιπόν που είναι κύριος του ακινήτου που αποτελεί την οικογενειακή στέγη, συνεχίζει να είναι ο κύριος και νομέας του ακινήτου, αλλά τη νομή του την ασκεί μέσω του δικαιούχου συζύγου που έχει το ακίνητο στη κατοχή του.
Ο σύζυγος που παραμένει στο ακίνητο που συνιστά την οικογενειακή στέγη του ζεύγους, βασίζει τη κατοχή του σε αυτό στην έννομη σχέση του γάμου, στους αναφερθέντες νόμους και στη δικαστική απόφαση και ως εκ τούτων δεν υφίσταται παράνομη προσβολή της νομής του συζύγου – κύριου του ακινήτου. Μάλιστα ο σύζυγος – κύριος του ακινήτου δε μπορεί να αιτηθεί τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων νομής, κατά το δικαιούχου καθώς η νομή του δεν επιδέχεται παράνομης προσβολής.
Σε περίπτωση όμως, που έχει ρυθμιστεί η χρήση της οικογενειακής στέγης από δικαστική απόφαση και ακολουθήσει η λύση του γάμου με την έκδοση αποφάσεως διαζυγίου, παύει αυτοδίκαια η αναγκαστικού χαρακτήρα υποχρέωση που θεσπίζει η διάταξη περί οικογενειακής στέγης και ο σύζυγος κύριος ή νομέας του ακινήτου, αποκτά και πάλι τα δικαιώματα του στο ακίνητο, ενώ ο σύζυγος που παρέμενε δυνάμει της διακοπής της συμβιώσεως σε αυτό χάνει κάθε δικαίωμα του στο ακίνητο. Σε περίπτωση μάλιστα που αρνείται να αποδώσει το ακίνητο στον δικαιούχο σύζυγο, μπορεί μετά την έκδοση αποφάσεως διαζυγίου, ο σύζυγος κύριος – νομέας ή μισθωτής του ακινήτου, να ζητήσει την απόδοση του με αγωγή ή και με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.
Η χρήση της οικογενειακής στέγης, βασίζεται στη γενική ρήτρα της επιείκειας, σύμφωνα με τις ειδικές συνθήκες κάθε συζύγου καθώς και το συμφέρον των τέκνων.
Για τη παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης, ο σύζυγος θα πρέπει να προβεί σε άσκηση καταψηφιστικής αγωγής κατά του άλλου συζύγου. Το αρμόδιο δικαστήριο για την εκδίκαση της αγωγής είναι το Μονομελές Πρωτοδικείο του τόπου κατοικίας του εναγομένου συζύγου. Η αγωγή εκδικάζεται κατά την ειδική διαδικασία των οικογενειακών διαφορών.
Η αγωγή για να είναι ορισμένη, θα πρέπει στο περιεχόμενο της να αναφέρει για τη σύναψη γάμου μεταξύ των διαδίκων, να επισημαίνεται η διακοπή της συμβίωσης τους, να αναφέρονται τα πραγματικά περιστατικά που αποτελούν τις ειδικές συνθήκες των συζύγων, να αναλύεται για ποιους λόγους η παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης είναι για το συμφέρον των τέκνων, καθώς και να επισημανθούν οι λόγοι επιείκειας που επιβάλλουν τη παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης. Το αίτημα δεν είναι άλλο από τη παραχώρηση τη χρήσης της οικογενειακής στέγης στον ενάγοντα, καθώς και η προσωρινή εκτέλεση της απόφασης.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, για λόγους επιείκειας κατά το χρονικό διάστημα της διακοπής της συμβιώσεως των συζύγων και μέχρι να εκδοθεί απόφαση διαζυγίου, η οικογενειακή στέγη, δηλαδή το ακίνητο που αποτελεί την κύρια κατοικία των συζύγων μπορεί να παραχωρηθεί στον σύζυγο που δεν έχει κανένα εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα στο ακίνητο. Ωστόσο, η απόφαση αυτή έχει προσωρινό χαρακτήρα και αίρεται μετά την έκδοση του διαζυγίου. Μετά από τη λύση του γάμου με διαζύγιο λοιπόν, ο σύζυγος που συνδέεται εμπράγματα ή ενοχικά με το ακίνητο ανακτά και πάλι όλα τα δικαιώματα του στο ακίνητο.
