Δεν είναι λίγες οι φορές, που παρεμποδίζεται η επικοινωνία του γονέα που δε διαμένει με το τέκνο από τον έτερο γονέα. Τότε ο γονέας που δέχεται αυτή τη παράνομη παρεμπόδιση, του δικαιώματος του εκ δικαστικής αποφάσεως να επικοινωνεί με το τέκνο του, δύναται να πραγματοποιήσει έγκληση κατά του έτερου γονέα, για μη συμμόρφωση σε δικαστική απόφαση επικοινωνίας. Ας εξετάσουμε αναλυτικότερα το συγκεκριμένο ποινικό αδίκημα, που η πραγματικότητα είναι πως απασχολεί πολλούς χωρισμένους γονείς.
Παρεμπόδιση επικοινωνίας με τέκνο – Άρθρο 169Α παρ. 1
Στο άρθρο 169Α παρ. 1 του νέου Ποινικού Κώδικα (Ν.4619/2019 -ΦΕΚ 95/Α/11-6-2019)<< Όποιος δεν συμμορφώθηκε σε προσωρινή διαταγή ή διάταξη δικαστικής απόφασης πολιτικού δικαστηρίου ή σε εισαγγελική διάταξη, που αφορούν τη ρύθμιση της νομής ή της κατοχής, την άσκηση της γονικής μέριμνας, την επικοινωνία με το τέκνο και τη ρύθμιση της χρήσης της οικογενειακής στέγης και της κατανομής των κινητών μεταξύ συζύγων ή την απαγόρευση προσέγγισης και επικοινωνίας μεταξύ προσώπων, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή χρηματική ποινή. Με την ίδια ποινή τιμωρείται και όποιος δεν συμμορφώθηκε σε συμφωνία που επικυρώθηκε από συμβολαιογράφο κατά το άρθρο 1441 του Αστικού Κώδικα και αφορά στην επικοινωνία των ανήλικων τέκνων.
Το συγκεκριμένο έγκλημα, συνιστά έγκλημα γνήσιας παράλειψης, που πραγματοποιείται με τη παράλειψη του δράστη να συμμορφωθεί στη δικαστική απόφαση. Δε στοιχειοθετείται απόπειρα επ’αυτού του εγκλήματος, καθώς η ολοκλήρωση του επέρχεται με την άρνηση συμμόρφωσης του δράστη. Για να στοιχειοθετηθεί αντικειμενικά το συγκεκριμένο έγκλημα, θα πρέπει να έχει εκδοθεί προσωρινή διαταγή δικαστή ή δικαστηρίου ή διάταξη δικαστικής απόφασης.
Διαβάστε – Ασφαλιστικά μέτρα διατροφής συζύγου
Το δικαίωμα επικοινωνίας που έχει ο γονέας με το τέκνο του, ρυθμίζεται από απόφαση διαπλαστική και όχι καταψηφιστική, γεγονός που σημαίνει πως δεν απαιτείται η παραβιαζόμενη απόφαση να εμπερικλείει εξαναγκαστικά μέτρα ή να έχει γίνει επίσπευση αναγκαστικής εκτελέσεως επί παραβιάσεως της. Σε περίπτωση που η απόφαση που παραβιάστηκε εκδόθηκε, όχι από προσωρινή διαταγή ή ασφαλιστικά μέτρα, αλλά μετά από τακτική αγωγή τότε ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται εκ των διατάξεων της αναγκαστικής εκτελέσεως, ήτοι ύπαρξη τίτλου εκτελεστού, κοινοποίηση επιταγής για εκούσια συμμόρφωση, καθώς και πάροδος της προθεσμίας των τριών ημερών.
Για να πραγματωθεί η εκτέλεση της αποφάσεως των ασφαλιστικών μέτρων περί επικοινωνίας, θα πρέπει προηγουμένως να επιδοθεί επιταγή και να παρέλθουν 24 ώρες από την επίδοση της. Επί προσωρινής διαταγής περί επικοινωνίας η εκτέλεση της αποφάσεως μπορεί να γίνει αμέσως, μόλις γίνει η καταχώριση της κάτω από την αίτηση και έχει την υπογραφή του δικαστή ή σε περίπτωση που τηρήθηκαν πρακτικά και του γραμματέα, χωρίς δηλαδή να τηρηθεί κάποια προδικασία.
Η τήρηση των αναφερθέντων διαδικασιών μετά την έκδοση των δικαστικών αποφάσεων, όπως ορίζει η πολιτική δικονομία είναι ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς η οποιαδήποτε παρατυπία θα οδηγήσει κατά πάσα πιθανότητα στην εφαρμογή του άρθρου 159 περ. 1 ΚΠολΔ, με αποτέλεσμα την αμφισβήτηση της ύπαρξης των αναγκαίων προϋποθέσεων για την εφαρμογή του άρθρου 169Α ΠΚ, που αφορά τη τιμωρία του γονέα που παραβίασε δικαστική απόφαση ή διαταγή δικαστή στα πλαίσια ασκήσεως του δικαιώματος επικοινωνίας του έτερου γονέα, που δε διαμένει με το τέκνο και έχει εκδοθεί υπέρ του απόφαση επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο του.
Και στο συγκεκριμένο αδίκημα ακολουθείται η διαδικασία του αυτοφώρου, καθώς η αστυνομία είναι υποχρεωμένη να αναζητήσει το φερόμενο στην έγκληση δράστη εντός πλαισίων αυτοφώρου, δηλαδή σύμφωνα με την επικρατέστερη νομική άποψη μέχρι τα μεσάνυχτα της επομένης ημέρας του εγκλήματος. Υπάγεται συνεπώς το συγκεκριμένο αδίκημα στα χρονικά πλαίσια του αυτοφώρου, που είναι μέχρι το ανώτατο 47 ώρες και 59 λεπτά μετά από τη τέλεση της εγκληματικής πράξης ή εν προκειμένω, παράλειψης συμμορφώσεως με τη δικαστική απόφαση επικοινωνίας.
Διαβάστε – Περιουσία που αποκτήθηκε μετά το γάμο
Ωστόσο, υπάρχει και η άποψη πως παραβιάζει την απόφαση επικοινωνίας και ο γονέας που πείθει το τέκνο, να αποφύγει την επικοινωνία με τον έτερο γονέα που δε μένει μαζί του. Εκ των διδαγμάτων της κοινής πείρας, το ότι το ανήλικο τέκνο αρνείται να επικοινωνήσει με το γονέα του, δε σημαίνει αναγκαστικά πως έχει πειθαναγκαστεί από τον γονέα που διαμένει μαζί του να μην επικοινωνεί με τον έτερο γονέα. Συνεπώς, θα λέγαμε πως αν και υπάρχουν δυνατότητες να αποδειχθεί το αντίθετο, ειδικότερα σε περίπτωση πρόδηλου πειθαναγκασμού του τέκνου να μην επικοινωνεί με το πατέρα του παρά την ύπαρξη δικαστικής αποφάσεως επικοινωνίας, η θέληση του τέκνου να επικοινωνεί ή όχι με τον γονέα που δε διαμένει μαζί είναι ο πρωταρχικός παράγων, ώστε να στοιχειοθετηθεί ο ποινικός κολασμός του γονέα που παρεμποδίζει την όποια δικαστική απόφαση επικοινωνίας.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, υπάρχει η δυνατότητα εγκλήσεως του γονέα που δε διαμένει με το ανήλικο τέκνο, όταν ο έτερος γονέας δε συμμορφώνεται με τη δικαστική απόφαση επικοινωνίας που έχει εκδοθεί. Σημαντικό είναι πέρα από την έκδοση των αποφάσεων περί επικοινωνίας, να έχουν πραγματοποιηθεί αυστηρώς οι διατάξεις της αναγκαστικής εκτελέσεως που προβλέπονται εκ της Πολιτικής Δικονομίας και του Δικαίου της Αναγκαστικής Εκτελέσεως. Η θέληση ωστόσο του τέκνου για το αν επιθυμεί την επικοινωνία ή όχι, είναι καθοριστικός παράγων για το αν θα επέλθει τιμώρηση του δράστη για το αδίκημα του 169Α παρ. 1 του νέου ΠΚ.
