Η διάταξη του Ποινικού Κώδικα σχετικά με την Αρπαγή ανηλίκων αποτελεί ειδικό νομοθετικό μέτρο που διασφαλίζει την προστασία τόσο των δικαιωμάτων επιμέλειας των γονέων όσο και της ελευθερίας του ανήλικου παιδιού. Η σοβαρότητα του αδικήματος αυτού μπορεί να ποικίλλει από πλημμέλημα έως κακούργημα, ανάλογα με τις ειδικές περιστάσεις της υπόθεσης και τα άτομα που εμπλέκονται στην τέλεσή του. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο Ποινικός Κώδικας παρέχει το απαραίτητο νομικό πλαίσιο για την τιμωρία και την πρόληψη της απαγωγής παιδιών.
Ειδικότερα, το άρθρο 324 του Ποινικού Κώδικα που αφορά την πράξη της απαγωγής ανηλίκων μπορεί να είναι ένα πολύπλοκο νομικό θέμα που απαιτεί ένα ορισμένο επίπεδο γνώσεων και κατανόησης. Το άρθρο απαγορεύει ρητά την πράξη της απαγωγής ανηλίκων, επιβάλλοντας στον δράστη μια σειρά ποινικών κυρώσεων
Ο νόμος αυτός αφορά την παράνομη απομάκρυνση ανηλίκου από την επιμέλεια των γονέων, των κηδεμόνων ή άλλων εξουσιοδοτημένων φροντιστών του. Ο νόμος ορίζει ότι όποιος παραβιάζει το εν λόγω καταστατικό τιμωρείται με φυλάκιση. Εάν η εν λόγω αφαίρεση της επιμέλειας έχει ως αποτέλεσμα σοβαρή βλάβη ή ζημία στην υγεία του παιδιού, ο παραβάτης μπορεί να αντιμετωπίσει μεγαλύτερη περίοδο φυλάκισης. Επιπλέον, εάν ο ανήλικος είναι κάτω των δεκατεσσάρων ετών, μπορεί να επιβληθεί φυλάκιση έως και δέκα ετών. Ωστόσο, στις περιπτώσεις που ο δράστης είναι ανήλικος, θα ισχύει η ποινή της προηγούμενης παραγράφου. Επιπλέον, εάν ο δράστης διαπράττει μια τέτοια πράξη με σκοπό το κέρδος ή με πρόθεση να εμπλέξει τον ανήλικο σε ανήθικες δραστηριότητες ή να επιταχύνει την αλλαγή της οικογενειακής τάξης του ανηλίκου, μπορεί να επιβληθεί μέγιστη ποινή φυλάκισης δέκα ετών. Επιπλέον, εάν ο δράστης σκοπεύει να εξαναγκάσει τρίτο πρόσωπο να ενεργήσει ή να απόσχει από την ενέργεια ή σκοπεύει να λάβει λύτρα, τιμωρείται με φυλάκιση. Ωστόσο, όταν ο δράστης απελευθερώνει οικειοθελώς και επιστρέφει τον ανήλικο με ασφάλεια και σιγουριά πριν από την υποβολή οποιασδήποτε απαίτησης, μπορεί να επιβληθεί μειωμένη ποινή.
Το πλημμέλημα της απαγωγής ανηλίκου θεωρείται ότι διαπράττεται όταν ένας ανήλικος απομακρύνεται από την επιμέλεια του κηδεμόνα ή του προστάτη του και από τον τόπο διαμονής του και μεταφέρεται κάπου αλλού, χωρίς η συναίνεσή του να αποτελεί σχετικό παράγοντα. Η διάρκεια της απομάκρυνσης του ανηλίκου από την κατοικία του πρέπει να είναι αρκετά σημαντική ώστε να χαρακτηριστεί ως αδίκημα απαγωγής παιδιού. Επιπλέον, η απομάκρυνση αυτή πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία του νόμιμου κηδεμόνα να ασκήσει τα δικαιώματα επιμέλειας επί του ανηλίκου. Ακόμα και αν ο ανήλικος απομακρύνεται από την κατοικία του για μικρό χρονικό διάστημα, αν κινδυνεύει η υγεία ή η ηθική του, μπορεί να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα της απαγωγής παιδιού. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν οδηγούν όλες οι βραχυπρόθεσμες μετακινήσεις σε απαγωγή παιδιού. Είναι νομικά άσχετο με τον τρόπο με τον οποίο συνέβη η απαγωγή του ανηλίκου. Ο δράστης της απαγωγής παιδιού μπορεί επίσης να είναι γονέας που δεν έχει τη νόμιμη επιμέλεια του παιδιού. Στην περίπτωση συζυγικής συμφωνίας που δεν έχει λάβει ακόμη δικαστική επικύρωση και έχει χορηγηθεί στον έναν γονέα η αποκλειστική επιμέλεια, ο άλλος γονέας μπορεί να μην κατηγορηθεί για απαγωγή παιδιού, αλλά για το αδίκημα της αυτοδικίας. Οι παρούσες πληροφορίες απευθύνονται σε ένα ενημερωμένο κοινό με ουδέτερο τόνο, προκειμένου να το ενημερώσουν σχετικά με τον νομικό ορισμό και τις απαιτήσεις του πλημμελήματος της απαγωγής παιδιού.
Το άρθρο 324 του Αστικού Κώδικα αφορά την πράξη της εκούσιας υπόθαλψης ανηλίκου, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί με ενεργό συμμετοχή ή από αμέλεια. Για τη στοιχειοθέτηση της υποκειμενικής φύσης του αδικήματος της απαγωγής ανηλίκου, αρκεί οποιαδήποτε μορφή πρόθεσης, συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης κακόβουλης πρόθεσης. Η κακόβουλη πρόθεση προκύπτει από τη γνώση ότι το παιδί είναι ανήλικο και βρίσκεται υπό τη γονική μέριμνα ή επιμέλεια του γονέα του. Παρά τη γνώση αυτή, ο δράστης εξακολουθεί να προτίθεται να απομακρύνει τον ανήλικο από το αρμόδιο πρόσωπο που έχει την επιμέλεια του παιδιού, όπως υποδεικνύεται από τον Αστικό Κώδικα καθώς και από την απόφαση του δικαστηρίου. Υπάρχει πιθανότητα ο δράστης να διαπράξει σφάλμα πιστεύοντας εσφαλμένα ότι το παιδί δεν είναι ανήλικο ή θεωρώντας δικαιολογημένα ότι έχει την επιμέλεια του ανήλικου παιδιού.
Πέρα όμως από την πλημμεληματική εκδοχή του συγκεκριμένου αδικήματος, υπάρχει και η κακουργηματική μορφή αυτού όταν η αρπαγή τελείται σε ανήλικο, που είναι κάτω των 14 ετών. Στην περίπτωση αυτή ο ποινικός κώδικας, απειλεί την ποινή της κάθειρξης για το δράστη χρονικής διάρκειας από 5 μέχρι 10 έτη. Κακουργηματική τέλεση του αδικήματος της αρπαγής ανηλίκου, υφίσταται επιπροσθέτως και όταν ο δράστης τέλεσε την πράξη της αρπαγής ανηλίκου από κερδοσκοπία ή με σκοπό να μεταχειριστεί τον ανήλικο, σε ανήθικες ασχολίες ή για να επιτύχει τη μεταβολή της οικογενειακής τάξης του. Άλλη μία περίπτωση κακουργηματικής μορφής, του αδικήματος αρπαγής ανηλίκου είναι όταν δράστης τέλεσε τη πράξη, με σκοπό να εισπράξει λύτρα ή να εξαναγκάσει, σε πράξη ή παράλειψη δια της αρπαγής ανηλίκου. Σε μία τέτοια περίπτωση, απειλούμενη εκ του νόμου ποινή είναι αυτή της καθείρξεως. Σε περίπτωση έμπρακτης μετάνοιας του δράστη, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης και όχι κάθειρξης. Μία τέτοια περίπτωση είναι όταν ο δράστης, με δική του θέληση και πριν εκπληρωθεί κάθε όρος η αξίωση του, απελευθέρωσε τον ανήλικο και τον απέδωσε σώο και αβλαβή.
Συμπερασματικά
Συνοπτικά, η εγκληματική πράξη της αρπαγής ενός παιδιού χωρίς νόμιμη άδεια μπορεί να χαρακτηριστεί είτε ως ήσσονος σημασίας αδίκημα είτε ως σοβαρό έγκλημα. Ο απώτερος στόχος των νομοθετών κατά τη θέσπιση της εν λόγω νομοθεσίας είναι η προστασία των ανηλίκων από την έκθεση σε κάθε είδους κίνδυνο που μπορεί να προκύψει από την παράνομη αφαίρεσή τους, λαμβάνοντας υπόψη την τρυφερή ηλικία τους και την αυξημένη ανάγκη τους για ισχυρή νομική κηδεμονία και προστασία.
